Büyük Taklid Merci'i Sayın Seyyid Ali Hüseyni Sistani’nin Bürosunun Resmi İnternet Sitesi

Eserleri » Tam İlmihal

SELEF MUAMELESİNİN HÜKÜMLERİ → ← PEŞİN VE VERESİYE ALIŞ VERİŞ

SELEF SATIŞI

2069- [Selef; bedelin peşin ödenmesine rağmen malın daha sonra verilmesi esasına dayanan bir satış usulüdür. Dolayısıyla] daha sonra teslim etmek üzere nakit paraya külli bir malın satışına, selef satışı denir. O hâlde müşteri, "Malı altı ay sonra teslim almak üzere bu parayı veriyorum." der, satıcı da, "Kabul ettim." derse veyahut satıcı parayı alıp, "Bu malı altı ay sonra vermek üzere sattım." derse, satış akdi sahihtir.

2070-
Altın veya gümüş parayı selef olarak satar, bedelini de altın veya gümüş para olarak alırsa, muamele batıl olur. Fakat selem olarak sattığı bir malın karşılığında başka bir mal veya altın ve gümüş paradan alırsa -bir sonraki meselenin 7. şartında açıklanacağı gibi- muamele sahihtir. Ancak, satılan mal karşılığında başka bir mal değil de para almak, müstehap ihtiyattır.

2071-
Selem muamelesinde şu yedi şartın olması gerekir:

1
) Malın kıymetinin değişmesine yol açan nitelikler belirtilmelidir. Ancak, fazla dikkat etmek de gerekmez; halkın; "Malın özellikleri belli oldu." diyeceği şekilde belirtmek yeterlidir.

2
) Taraflar birbirinden ayrılmadan önce, alıcı bedelin tamamını satıcıya vermeli veya onun miktarınca satıcıdan nakit alacaklı olmalı, alacağını malın değerinin yerine saymalı, o da bunu kabul etmelidir. Ama eğer alıcı malın kıymetinin bir miktarını verirse, o miktarlık satış sahih olsa bile, satıcı satışı feshedebilir.

3
) Süre tam olarak belirtilmelidir. Eğer satıcı, "Malı harmanlama zamanına kadar teslim ederim." derse, süre tam olarak belirtilmediğinden dolayı selem akdi batıldır.

4
) Teslim etme zamanı mal piyasada az bulunsun veya çok, satıcının malı teslim edebileceği bir vakit belirlenmelidir.

5
) Farz ihtiyat gereği, malın teslim edileceği yer belirtilmelidir. Ancak, onların konuşmalarından teslim edilme yeri belli olursa, ayrıca o yerin ismini zikretmeye gerek yoktur.

6
) Ölçülerek, tartılarak veya sayılarak malın miktarı belirlenmelidir. Genelde görmekle satılan bir malda da selef yapmanın sakıncası yoktur; ama alınan bu malın taneleri arasındaki fark örneğin, birbirine yakın bazı ceviz ve yumurta taneleri gibi halkın önem vermeyeceği derecede az olmalıdır.

7
) Sattıkları şey tartı veya ölçü ile satılan mallardan olursa, onun karşılığı aynı maldan olmamalı; hatta ihtiyaten farz olarak, ölçü ve tartıyla satılan o cinsten başka bir cinsten de olmamalıdır. Satılan şey sayılarak satılan şeylerden olursa, farz ihtiyat gereği onun karşılığını kendi cinsinden fazla olarak tayin etmek caiz değildir.
SELEF MUAMELESİNİN HÜKÜMLERİ → ← PEŞİN VE VERESİYE ALIŞ VERİŞ
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français