شرع مقدس اسلام اهمیت ویژه‌ای برای پاکیزگی و طهارت قائل شده است، و تنها به جنبه مادیِ طهارت که همان معیّن کردن نجاسات و شیوه پاک شدن از آن‌هاست ـ و در اصطلاح فقهی به آن (طهارت از خَبَث) گفته می‌شود ـ اکتفا نکرده است، بلکه شامل جنبه معنوی طهارت انسان نیز می‌شود، چراکه انسان در مواردی دچار حالتی از ظلمت نفس می‌شود و در این حالت آمادگی کامل برای توجه به‌سوی پروردگار خود ندارد. در اصطلاح فقهی به این حالتِ انسان (حَدَث) گفته می‌شود، و حدث به دو قسم (اصغر و اکبر) تقسیم می‌شود، و هر یک از دو قسم اسباب و برطرف‌کننده‌هایی دارد، و شرع مطهر اسلام، (وضو) را برطرف‌کننده اثر حدث اصغر و (غُسل) را برطرف‌کننده اثر حدث اکبر قرار داده است، و در بعضی از حالت‌های خاص که برای انسان پیش می‌آید (تیمم) را جایگزین آن دو قرار داده است.
و با توجه به اهمیت جنبه معنوی، شرع مقدس مکلف را در بعضی از حالت‌ها و زمان‌ها به غُسل نمودن تشویق می‌نماید هرچند هیچ حدثی از او سر نزده باشد که این غسل‌ها را غسل‌های مستحب می‌نامند، مانند غسل جمعه و غسل شب‌های قدر از ماه مبارک رمضان.
پس از روشن شدن مطالب ذکرشده، به بیان احکام طهارت در دو فصل می‌پردازیم: