پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1)

کیفیّت تطهیر مخرج ادرار و مدفوع ← → احکام دیگر آب‌‌‌ها

احکام دستشویی و تخلّی / امور واجب یا حرام هنگام تخلّی

مسأله 69. در هنگام تخلّی و مواقع دیگر واجب است انسان، عورت و شرمگاه خود را از کسانی که مکلّفند، هرچند مثل خواهر و مادر با او محرم باشند و نیز از دیوانه و بچّه، اگر ممیّز باشند، یعنی مثلاً زشتی نمایان بودن عورت فرد در مقابل دیگران را درک می­کنند، بپوشاند، ولی زن و شوهر لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند.
مسأله 70. لازم نیست فرد با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشاند و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند کافی است.
مسأله 71. هنگام تخلّی باید بنابر احتیاط لازم، جلوی بدن یعنی شکم و سینه رو به قبله یا پشت به قبله نباشد و منظور از قبله، جهتی است که وقتی انسان قبله را می‌داند و اضطراری هم ندارد، باید نماز را به آن طرف بخواند.
مسأله 72. اگر هنگام تخلّی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله یا پشت به قبله باشد و عورت خود را از قبله برگرداند، کافی نیست و احتیاط مستحب آن است که حتّی در صورتی که جلو بدنش رو به قبله یا پشت به قبله نیست، عورت را رو به قبله یا پشت به قبله ننماید.
مسأله 73. احتیاط مستحب آن است که طرف جلوی بدن در موقع استبراء (که احکام آن بعداً گفته می‌‌شود) و موقع تطهیر مخرج ادرار و مدفوع، رو به قبله و پشت به قبله نباشد و در صورتی که فرد می‌‌داند قطره یا قطرات اندکی از ادرار در مجرا باقی مانده و با عمل استبراء بیرون می‌‌آید، این احتیاط شدیدتر می‌‌باشد.
مسأله 74. اگر برای آنکه کسی (افرادی که در مسألۀ «69» ذکر شد) انسان را نبیند، مجبور شود رو به قبله بنشیند و یا پشت به قبله، بنابر احتیاط لازم باید پشت به قبله بنشیند.
مسأله 75. احتیاط مستحب آن است که بچّه را در وقت تخلّی، رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند.
مسأله 76. در مکان­هایی که مستراح آن رو به قبلــه یا پشــت به قبله ساختــه شده - خواه از روی عمد باشد یا اشتباه یا ندانستن مسأله - بنابر احتیاط واجب باید به هنگام تخلّی طوری بنشیند که رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 77. اگر مکلّف قبله را نمی‌داند، بنابر احتیاط واجب برای او تخلّی جایز نیست؛ مگر آنکه منتظر ماندن امکان نداشته باشد یا انتظار کشیدن، سختی فوق‌العاده­ای داشته باشد که معمولاً تحمّل نمی­شود یا ضرری باشد و در هواپیما و قطار و کشتی‌‌ نیز، باید این امر مراعات گردد.
مسأله 78. در چهار جا تخلّی حرام است:
1. کوچه‌‌های بن‌بست، چنانچه صاحبان آن اجازه نداده باشند؛ همچنین کوچه‌‌ها و راه‌‌های عمومی، در صورتی که موجب ضرر به عابرین باشد.
2. ملک کسی که اجازه‌‌ تخلّی نداده است.
3. جایی که برای عدّۀ‌‌ مخصوصی وقف شده است، مانند بعضی از مدارس.
4. روی قبر مؤمنین در صورتی که بی‌‌احترامی به آنان باشد؛ بلکه حتّی اگر بی‌‌احترامی هم نباشد، مگر اینکه زمین از مباحات اصلی باشد؛ همین طور هر جایی که تخلّی، موجب هتک حرمت به یکی از مقدّسات دین یا مذهب شود.
کیفیّت تطهیر مخرج ادرار و مدفوع ← → احکام دیگر آب‌‌‌ها
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français