پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1)

احکام دیگر غسل ← → غسل ارتماسی

شرایط صحیح بودن غسل

مسأله 454. غسل از نظر شرایط صحّت، مانند وضو می‌باشد، به جز در برخی موارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
اوّل: در غسل، لازم نیست سر و گردن یا بدن از بالا به پایین شسته شود.
دوّم: در وضو، اگر پوست صورت از لای مو پیدا نباشد، شستن ظاهر موی صورت، کافی است و رساندن آب به زیر آن لازم نیست،[1] امّا در غسل رساندن آب به پوست لازم است.
سوّم: موالات در غسل ترتیبی شرط نیست. بنابراین، لازم نیست بعد از شستن سر و گردن، فوراً بدن شسته شود؛
پس اگر فرد بعد از شستن سر و گردن صبر کند و بعد از مدّتی بدن را بشوید، اشکال ندارد، بلکه لازم نیست تمام سر و گردن یا بدن را یک مرتبه بشوید، پس جایز است مثلاً سر را شسته و بعد از مدّتی گردن را بشوید؛ مگر در چند مورد که در مسأله بعد خواهد آمد.
مسأله 455. کسی که نمی‌تواند از بیرون آمدن ادرار یا مدفوع خودداری کند، اگر فقط به اندازه‌ای که غسل کند و نماز بخواند، ادرار یا مدفوع از او بیرون نمی‌آید، باید فوراً غسل کند و بعد از غسل هم باید فوراً نماز بخواند.
همین طور، زن مستحاضۀ قلیله بعد از وضو و مستحاضۀ متوسطه بعد از غسل و وضو و مستحاضۀ کثیره بعد از غسل، باید فوراً مشغول نماز شوند؛ مگر در دو موردی که در مسائل «642» و «646» خواهد آمد؛
علاوه بر موارد فوق، در صورتی که وقت نماز کم باشد و فرد تنها به مقدار غسل (و وضو در موارد نیاز) و خواندن نماز وقت داشته باشد، لازم است فوراً بدون فاصله غسل کند و (در مواردی که وضو لازم است وضو بگیرد) و بعد هم فوراً نماز بخواند.
مسأله 456. در غسل ارتماسی یا ترتیبی، پاک بودن تمام بدن پیش از غسل لازم نیست؛ بلکه اگر با فرو رفتن در آب یا ریختن آب به قصد غسل، بدن پاک شود، غسل انجام می‌شود، به شرط آنکه آبی که با آن غسل می‌کند، از پاک بودن خارج نشود؛ مثلاً با آب کر یا جاری غسل کند.
مسأله 457. انسان باید چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است برطرف کند و اگر قبل از آنکه از برطرف شدن آن اطمینان پیدا کند غسل نماید، چنانچه غسل ارتماسی باشد، غسل او باطل است، و اگر غسل ترتیبی کرده، حکمش در مسائل «467 و 468» خواهد آمد.
همین طور، اگر فرد در هنگام غسل احتمال معقول دهد چیزی که مانع از رسیدن آب است در بدن او باشد، باید بررسی کند تا مطمئن شود مانعی وجود ندارد.

[1]. با توضیحی که در مسألۀ «266» ذکر شد.
احکام دیگر غسل ← → غسل ارتماسی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français