مسأله 798. صحیح بودن نماز میّت، چند شرط دارد که عبارتند از:
اوّل: نماز میّت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن میّت خوانده شود و اگر قبل از این امور، یا در بین آنها نماز بخوانند - هرچند از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد - کافی نیست.
دوّم: واجب است میّت را به پشت بخوابانند، طوری که سر او به طرف راست نمازگزار و پای او به طرف چپ نمازگزار باشد.
سوّم: میّت، مقابل نمازگزار از قسمت پیش رو باشد، پس اگر میّت پشت سر نمازگزار باشد، نماز میّت صحیح نیست.
همچنین، اگر میّت در یکی از دو طرف نمازگزار باشد، نماز میّت صحیح نیست؛ مگر در مورد مأمومین در وقتی که نماز میّت به جماعت برگزار گردد و صف‌ها طولانی شود که در این صورت، نماز کسانی که مقابل میّت نیستند، اشکال ندارد. همچنین، اگر چند جنازه بوده و کنار هم چیده شده باشند - به توضیحی که در مسألۀ «805» ذکر خواهد شد - و فرد بخواهد برای تمام آنها یک نماز میّت بخواند، اینکه بعضی از جنازه‌ها مقابل او قرار ندارند، اشکال ندارد.
چهارم: نمازگزار باید به اندازه­ای از میّت دور نباشد که صدق ایستادن در نزد میّت نکند، ولی در جماعت چنانچه صف‌‌ها به یکدیگر متّصل باشند، دور بودن مأموم اشکال ندارد. همین طور، اگر چند جنازه بوده و کنار هم چیده شده باشند و فرد بخواهد برای تمام آنها یک نماز میّت بخواند، دور بودن او از بعضی از جنازه‌ها اشکال ندارد.
پنجم: بین میّت و نمازگزار، باید پرده یا دیوار یا مانع دیگری نباشد؛ ولی اگر میّت در تابوت و مانند آن باشد، اشکال ندارد.
ششم: باید جای نمازگزار از جای میّت به مقدار زیاد پَست‌تر یا بلندتر نباشد؛ ولی پستی و بلندی مختصر اشکال ندارد.
هفتم: در وقت خواندن نماز، باید عورت میّت پوشیده باشد و اگر کفن کردن او ممکن نیست، باید عورتش را هرچند با پارچه یا لباس یا تخته یا آجر و مانند اینها، بپوشانند.
هشتم: کسی که بر میّت نماز می‌خواند، باید عاقل باشد و بنابر مشهور شیعۀ دوازده امامی باشد. ولی اگر غیر دوازده امامی بر بدن میّتی که غیر دوازده امامی است نماز خوانده باشد، لازم نیست شیعۀ دوازده امامی آن را دوباره بخواند، مگر آنکه ولیّ میّت باشد.
نهم: کسی که بر میّت نماز می‌خواند، باید رو به قبله باشد.
دهم: کسی که بر میّت نماز می‌خواند، باید نماز میّت را ایستاده بخواند، ولی اگر کسی نباشد که بتواند نماز میّت را ایستاده بخواند، می‌شود نشسته بر او نماز خواند.
یازدهم: نمازگزار باید با قصد قربت و اخلاص نماز را بخواند.
دوازدهم: نمازگزار در هنگام نیّت - هرچند به‌طور اجمالی - میّت را معیّن کند؛ مثلاً نیّت کند (نماز می‌خوانم بر این میّت «قُربةً إلی اللّه») یا در صورتی که نماز میّت به جماعت برگزار می‌شود، مأموم قصد نماید (نماز می‌خوانم بر میّتی که امام جماعت آن را قصد نموده است).
سیزدهم: استقرار رعایت شود؛ به این معنا که نمازگزار اضطراب زیادی که با صدق ایستادن در نماز میّت ناسازگار است، نداشته باشد؛ بلکه بنابر احتیاط واجب، استقرار و آرامش بدن که در قیام نمازهای یومیّه معتبر می‌باشد، لازم است در نماز میّت رعایت شود.
چهاردهم: موالات و پشت سر هم خواندن، بین تکبیرات و دعاهای نماز میّت رعایت گردد، به گونه‌ای که آن قدر بین تکبیرات و دعاهای نماز میّت فاصله نیندازد که صورت نماز از بین برود.
پانزدهم: در نماز میّت، از هر کاری که صورت نماز را به هم می‌زند باید دوری شود؛ بلکه بنابر احتیاط واجب باید از صحبت کردن، قهقهه زدن، پشت به قبله کردن به‌طور کلّی پرهیز گردد.
شانزدهم: نماز میّت، با اذن ولیّ شرعیّ میّت خوانده شود و بدون اذن او نماز میّت صحیح نیست. توضیحات مربوط به ولیّ شرعی و اذن وی، قبلاً ذکر شد.
هفدهم: نماز میّت به کیفیّتی که گفته خواهد شد، خوانده شود.
مسأله 799. کسی که می‌خواهد نماز میّت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمّم باشد یا بدن و لباسش پاک باشد؛
بلکه اگر لباس نمازگزار یا مکان نمازگزار غصبی باشد یا مکانی که میّت در آن قرار دارد غصبی باشد، نماز میّت صحیح است، هرچند غاصب به علّت غصب گناهکار است و احتیاط مستحب آن است که فرد تمام مواردی که در نمازهای دیگر معتبر است را در نماز میّت رعایت کند.
مسأله 800. در نماز میّت شرط نیست که نمازگزار بالغ باشد. بنابراین، نماز میّت بچّۀ نابالغِ ممیّز که نماز را به‌طور صحیح می‌خواند، کافی است.
مسأله 801. اگر میّت وصیّت کرده باشد شخص معیّنی بر او نماز بخواند، لازم نیست آن شخص از ولیّ میّت اجازه بگیرد، هرچند این کار بهتر است؛ امّا چنانچه میّت وصیّت کرده باشد ولیّ شرعیّ او، شخص معیّنی را برای نماز میّت دعوت نماید، اجازۀ ولیّ ساقط نمی‌شود و لازم است آن شخص از ولیّ میّت اجازه بگیرد.
مسأله 802. اگر بعد از نماز تا قبل از دفن متوجّه شوند نماز میّت باطل بوده، باید آن را دوباره بخوانند.
مسأله 803. اگر میّت را عمداً یا از روی فراموشی یا به جهت عذری بدون نماز دفن کنند، یا بعد از دفن معلوم شود نمازی که بر او خوانده شده، باطل بوده است، جایز نیست برای نماز خواندن بر او قبرش را نبش کنند؛ ولی احتیاط واجب است که تا وقتی جسد او از هم نپاشیده، رجاءً با شرط‌‌هایی که برای نماز میّت گفته شد، بر قبرش نماز بخوانند.