پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (1)

شرط ششم: سفر برای صید لهوی نباشد و بنابر احتیاط واجب سفر باطل محسوب نشود ← → شرط چهارم: قبل از رسیدن به هشت فرسخ، قطع‌ کنندۀ‌ سفر[1] پیش نیاید

شرط پنجم: براى کار حرام سفر نکند

مسأله 1722. اگر فرد برای کار حرامی مثل تجارت ربوی یا دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند. همچنین است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آنکه براى او ضررى - که موجب مرگ یا نقص عضو است - داشته باشد یا زن بدون اجازۀ شوهر سفرى برود که بر او واجب نباشد، ولى اگر مثل سفر حج (حجّة الاسلام) واجب باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1723. سفرى که واجب نیست، اگر سبب اذیّت - ناشى از شَفَقت و دلسوزی - پدر یا مادر باشد حرام است و اگر فرد چنین سفری برود معصیت کرده و باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.
مسأله 1724. کسى که سفر او حرام نیست و براى کار حرام هم سفر نمیکند، اگر چه در سفر معصیتى انجام دهد، مثلاً غیبت کند یا دروغ بگوید، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1725. اگر براى آنکه کار واجبى را ترک کند مسافرت نماید - چه اینکه غرض دیگرى از سفر داشته باشد یا نه - نمازش تمام است؛ پس کسى که شرعاً بدهکار است و سررسید پرداخت بدهیش فرارسیده است، اگر بتواند بدهى خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند، چنانچه نتواند در سفر بدهى خود را بدهد و براى فرار از پرداخت بدهی مسافرت نماید، باید نماز را تمام بخواند؛
ولى اگر سفرش براى کار دیگرى است، هرچند در سفر ترک واجب نیز بنماید، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1726. اگر وسیلۀ سوارى فرد در سفر، غصبى باشد و براى فرار از مالک مسافرت کرده باشد یا در زمین غصبى مسافرت کند، باید نماز را تمام بخواند.
مسأله 1727. کسى که به همراه ظالم مسافرت میکند، اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم در ظلمش محسوب شود یا سبب جلال و شوکت و تقویت ظالم شود، باید نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا مثلاً براى نجات دادن مظلومى با او مسافرت کند، نمازش شکسته است.
مسأله 1728. کسی که برای معصیت به حدّ مسافت شرعی سفر کرده، هنگامی که از سفر بر می‏گردد، باید نماز را شکسته بخواند به شرطی که آن برگشت، خودش سفر معصیت نباشد و فرق ندارد برگشتن به تنهایی هشت فرسخ باشد یا نباشد و احتیاط مستحب است در صورتی که توبه نکرده، نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
مسأله 1729. کسی که سفر او سفر معصیت است - مثل اینکه برای انجام کار حرامی به حدّ مسافت شرعی سفر می‌کند - اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد، خواه باقیماندۀ راه به تنهایی یا مجموع رفت و برگشت از آنجا هشت فرسخ باشد یا نباشد، باید نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1730. کسی که برای معصیت سفر نکرده - مثل اینکه برای انجام کار مباحی به حدّ مسافت شرعی سفر می­کند - اگر در بین راه قصد کند که بقیّۀ راه را برای معصیت برود، باید نماز را تمام بخواند، ولی نمازهایی را که شکسته خوانده صحیح است.
مسأله 1731. مسافری که به سفر معصیت می­رود، در صورتی نمازش تمام می‌باشد که حرمت در حقّ وی شرعاً ثابت باشد. بنابراین، اگر فرد برای هدف حرامی به مسافرت برود سپس متوجّه شود که هدف مذکور در واقع حرام نبوده است، باید نماز را شکسته بخواند؛
مثلاً اگر فرد برای خرید منزلی که به اعتقاد او غصبی است مسافرت برود، سپس در اثنای مسیر یا بعد از رسیدن به مقصد معلوم شود منزل مذکور مباح بوده و غصبی نیست، باید نماز را شکسته بخواند.
همچنین، اگر فرد برای هدف مباحی به مسافرت برود، سپس معلوم شود که هدف مذکور در واقع حرام بوده است، نمازهایی را که شکسته خوانده صحیح است، مثل اینکه فرد برای خرید منزلی که به اعتقاد او مباح بوده مسافرت برود، سپس معلوم شود منزل مذکور غصبی است.
شایان ذکر است، اگر هدف از سفر حرام باشد، ولی اتّفاقاً هدف مذکور محقّق نگردد، نماز فرد تمام است، مثل اینکه فرد برای سرقت اموال مسلمانی به مسافرت برود و در سفر موفّق به سرقت اموال وی نشود.
شرط ششم: سفر برای صید لهوی نباشد و بنابر احتیاط واجب سفر باطل محسوب نشود ← → شرط چهارم: قبل از رسیدن به هشت فرسخ، قطع‌ کنندۀ‌ سفر[1] پیش نیاید
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français