کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)
جستجو در:
وقت نیّت روزه واجب معیّن غیر روزۀ ماه رمضان ←
→ احکام نیّت روزه
احکام نیّت روزه ماه مبارک رمضان
مسأله 32. انسان می‌تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزۀ فردای آن نیّت کند.
مسأله 33. آخرین وقت نیّت روزۀ ماه رمضان برای شخصی که توجّه به ماه رمضان بودن و روزۀ آن دارد، بنابر احتیاط واجب هنگام اذان صبح است؛ به این معنا که بنابر احتیاط واجب، باید هنگام صبح، امساک او همراه با قصد روزه باشد و نیّت را از این زمان تأخیر نیندازد.[1]
مسأله 34. کسی که قبل از اذان صبح در روزۀ ماه رمضان، بدون نیّت روزه خوابیده است، اگر قبل از ظهر بیدار شود و نیّت کند، روزۀ او صحیح میباشد و اگر بعد از ظهر بیدار شود، بنابر احتیاط واجب بقیّۀ روز را به قصد قربت مطلقه[2] امساک کند و روزۀ آن روز را نیز قضا نماید.
مسأله 35. اگر انسان بداند ماه رمضان است و عمداً نیّت روزۀ غیر ماه رمضان کند - حتّی بنابر احتیاط واجب در صورتی که قصد قربت از او حاصل شده باشد - روزۀ ماه رمضان حساب نمی‌شود، ولی اگر چنین نیّتی را به دلیل ندانستن یا فراموشی انجام داده باشد، روزۀ ماه رمضان حساب شده و کافی است.
مسأله 36. اگر انسان نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و قبل از ظهر متوجّه شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد، نمی‌تواند آن روز را روزه بگیرد؛ ولی باید بنابر احتیاط واجب تا مغرب، کاری که روزه را باطل می‌کند، انجام ندهد و لازم است بعد از ماه رمضان هم، آن روزه را قضا نماید؛
اگر بعد از اذان ظهر متوجّه شود که ماه رمضان است و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، بنابر احتیاط واجب، رجاءً نیّت روزه کند و بعد از ماه رمضان هم آن را قضا نماید؛
امّا اگر قبل از ظهر متوجّه شود و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، باید نیّت روزه کند و روزهاش صحیح است.
مسأله 37. انسان لازم نیست در نیّت خود معیّن کند کدام روز از ماه رمضان را روزه می‌گیرد و در صورتی که به نیّت یک روز مشخّص از ماه رمضان روزه بگیرد و بعد متوجّه شود که آن روز، روز دیگری از ماه رمضان بوده است، روزۀ او صحیح میباشد؛ مثلاً چنانچه فرد به نیّت روز اوّل ماه روزه بگیرد، بعد بفهمد روز دوّم یا سوّم ماه بوده، روزۀ او صحیح است.
مسأله 33. آخرین وقت نیّت روزۀ ماه رمضان برای شخصی که توجّه به ماه رمضان بودن و روزۀ آن دارد، بنابر احتیاط واجب هنگام اذان صبح است؛ به این معنا که بنابر احتیاط واجب، باید هنگام صبح، امساک او همراه با قصد روزه باشد و نیّت را از این زمان تأخیر نیندازد.[1]
مسأله 34. کسی که قبل از اذان صبح در روزۀ ماه رمضان، بدون نیّت روزه خوابیده است، اگر قبل از ظهر بیدار شود و نیّت کند، روزۀ او صحیح میباشد و اگر بعد از ظهر بیدار شود، بنابر احتیاط واجب بقیّۀ روز را به قصد قربت مطلقه[2] امساک کند و روزۀ آن روز را نیز قضا نماید.
مسأله 35. اگر انسان بداند ماه رمضان است و عمداً نیّت روزۀ غیر ماه رمضان کند - حتّی بنابر احتیاط واجب در صورتی که قصد قربت از او حاصل شده باشد - روزۀ ماه رمضان حساب نمی‌شود، ولی اگر چنین نیّتی را به دلیل ندانستن یا فراموشی انجام داده باشد، روزۀ ماه رمضان حساب شده و کافی است.
مسأله 36. اگر انسان نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و قبل از ظهر متوجّه شود، چنانچه کاری که روزه را باطل می‌کند انجام داده باشد، نمی‌تواند آن روز را روزه بگیرد؛ ولی باید بنابر احتیاط واجب تا مغرب، کاری که روزه را باطل می‌کند، انجام ندهد و لازم است بعد از ماه رمضان هم، آن روزه را قضا نماید؛
اگر بعد از اذان ظهر متوجّه شود که ماه رمضان است و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، بنابر احتیاط واجب، رجاءً نیّت روزه کند و بعد از ماه رمضان هم آن را قضا نماید؛
امّا اگر قبل از ظهر متوجّه شود و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، باید نیّت روزه کند و روزهاش صحیح است.
مسأله 37. انسان لازم نیست در نیّت خود معیّن کند کدام روز از ماه رمضان را روزه می‌گیرد و در صورتی که به نیّت یک روز مشخّص از ماه رمضان روزه بگیرد و بعد متوجّه شود که آن روز، روز دیگری از ماه رمضان بوده است، روزۀ او صحیح میباشد؛ مثلاً چنانچه فرد به نیّت روز اوّل ماه روزه بگیرد، بعد بفهمد روز دوّم یا سوّم ماه بوده، روزۀ او صحیح است.
[1]. شایان ذکر است، اگر فرد نیّت روزه ماه رمضان را تا اذان صبح عمداً تأخیر بیندازد و پس از آن قبل از ارتکاب مفطرات نیّت نماید، بنابر احتیاط واجب باید آن روز را رجاءً روزه بگیرد و قضای آن را نیز به‌جا آورد و بنابر احتیاط واجب، به جهت تأخیر در نیّت روزه مرتکب معصیت شده است.
[2]. یعنی خصوص روزۀ واجب را نیّت نکند؛ بلکه از مبطلات روزه پرهیز کند و قصدش از این کار به‌طور کلّی، قربةً إلی اللّه باشد.