مسأله 472. احتیاط واجب آن است که فرد از خلف وعده و عمل نکردن به وعدۀ خویش، اجتناب نماید، مگر در موارد ذیل:
الف. عمل نکردن به وعده به جهت عذر شرعی باشد؛ مثلاً فرد وعدۀ خود را فراموش کرده و در این فراموشی، مقصّر نباشد یا پیشامدی مانند بیماری برایش رخ داده باشد، طوری که برای فرد، عمل به آن وعده، غیر ممکن باشد یا با مشقّت فوق‌العاده­ای همراه باشد که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج).
ب. فرد وعدۀ خود را وابسته به امری کند و آن امر محقّق نشود؛ مثلاً بگوید: «اگر فردا باران نیاید، به دیدار شما می­آیم»، که در این صورت اگر باران بیاید، نرفتن به دیدار شخص، خلف وعده محسوب نمی‌شود.[1]
ج. کسی که وعده به نفع وی می‌باشد، راضی به خلف وعده بشود.
مسأله 473. اگر فرد در هنگام وعده دادن قصد داشته باشد به وعدۀ خود عمل نکند، این نوع وعده دادن حرام است و در حرام بودن این وعدۀ‌ دروغ بنابر احتیاط لازم، فرقی بین وعده دادن به دیگران یا به خانواده، همسر و فرزندان نیست.
مسأله 474. حکم خلف وعده که در مسائل قبل ذکر شد در جایی است که اصل وعده، عمل مباح یا حلالی باشد؛
امّا اگر اصل آنچه وعده داده شده حرام باشد، مثل وعده بر پرداخت قرض ربوی، قمار بازی، تهیّۀ ابزار و امکانات ضبط یا پخش غنا یا موسیقی حرام، برگزاری مجلس مختلط حرام، شرب خمر و مسکرات و سقط جنین و مانند آن، عمل بر طبق چنین وعده‌ای حرام است، بلکه مخالفت با آن شرعاً واجب است.
مسأله 475. اگر خلف وعده منطبق بر عناوین حرام دیگری گردد، بنابر فتویٰ جایز نیست؛ مثل اینکه خلف وعده موجب ایذاء مؤمن گردد، یا قصد تمسخر و استهزاء مؤمنی را داشته، یا هتک حیثیّت مؤمنی شود، یا سبب تضییع حقّ شرعی دیگری شود[2] یا خلاف شرط ضمن عقد باشد.
همچنین، اگر وعده منطبق بر یکی از احکام الزامی شرعی باشد، رعایت آن بنابر فتویٰ لازم است؛ مانند موارد ذیل:
1. عقد ضمانت ادای دین، مانند اینکه فرد بگوید: «اگر فلانی دین شما را نداد، من می­پردازم» و طلبکار هم قبول کند.
2. فرد دیگری را به پرداخت مثلاً ده هزارتومان صدقه به فقیر امر نماید و بگوید: «بعداً مبلغ آن را به شما می‌پردازم» و وی نیز مبلغ را به فقیر بپردازد.
3. فرد با خداوند متعال عهد شرعی نماید که نماز شب بخواند یا غیبت را ترک نماید.