پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

بسمه تعالی
رؤیت هلال ماه شوال در شامگاه امروز سه شنبه 29 ماه مبارک رمضان با چشم غیر مسلح ثابت شد، بنابراین فردا چهارشنبه اول ماه شوال و روز عید سعید فطر است.
ان شاء الله بر همه مسلمانان مبارک باشد.
دفتر آقای سیستانی (مد ظله)

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)

نشانه‌های تذکیه ← → حیواناتی که قابل تذکیه هستند / حیوانات حلال گوشت

حیوانات حرام گوشت

مسأله 1239. از میان «حیوانات حرام گوشت» موارد ذیل قابل تذکیه نمی­باشد، هرچند ذبح یا صید شوند:
الف. حیوانات نجس العین (سگ و خوک خشکزی)؛
ب. حیوانات کوچکى که داخل زمین لانه داشته و خون جهنده دارند؛ مانند موش، موش خرما، سوسمار و راسو؛
ج. کرم‌ها و حشرات (غیر ملخ)؛ مانند پشه، مگس، سوسک، مورچه و کرم ابریشم، حلزون؛
د. حیوانات حرام گوشتی که خون جهنده ندارند؛ مانند مار و ماهی بدون پولک، صدف، ‌اسفنج دریایی، ستارۀ دریایی، عروس دریایی، و سایر نرمتنان دریایی.
مسأله 1240. «حیوانات حرام گوشت» - به جز آنچه در مسألۀ قبل ذکر شد - قابل تذکیه هستند، چه درنده باشند یا غیر آن، و این حکم شامل «حیوانات مسخ شده» مانند فیل، خرس و میمون نیز می ­شود.
شایان ذکر است، اگر حیوانات مذکور خون جهنده داشته باشند، تذکیۀ این حیوانات باعث می‌شود پاک محسوب شوند،[1] هرچند خوردن آنها حرام می­باشد و چنانچه خون جهنده نداشته باشند از آنجا که مردار آنها پاک و حرام می‌باشد، تذکیه اثری ندارد.
مسأله 1241. حیوانات حرام گوشتی که قابلیّت تذکیه دارند و دارای خون جهنده[2] هستند، راه­های «تذکیه» آنها از قرار ذیل است:
الف. اگر حیوانات مذکور - چه اهلی باشند و چه وحشی - «ذبح شرعی» شوند، یعنی با رعایت شرایطی که برای ذبح حیوانات حلال گوشت ذکر می­شود ذبح شوند، پاک می­باشند، هرچند خوردن ‌آنها حرام است؛
ب. اگر حیوانات مذکور وحشی باشند و با سلاح «صید شرعی» شوند، یعنی با رعایت شرایطی که برای صید حیوانات حلال گوشت وحشی با استفاده از سلاح ذکر می­شود صید شوند، پاک می‌باشند، هرچند خوردن ‌آنها حرام است؛
ج. امّا اگر حیوانات مذکور وحشی باشند و با سگ شکاری تعلیم دیده صید شوند، یعنی با رعایت شرایطی که برای شکار حیوانات حلال گوشت وحشی با استفاده از سگ شکاری ذکر می­شود شکار شوند، تذکیۀ آنها محلّ اشکال می‌باشد و بنابر احتیاط واجب حکم مردار را دارند.

[1]. بنابراین، چرم تولید شده از پوست این حیوانات در صورتی که تذکیه شده باشند پاک است و انتفاع از آن به عنوان مشک یا ظرف برای نگهداری آب، شیر، روغن، عسل و سایر انواع خوراکی­ها و آشامیدنی‌ها اشکال ندارد، هرچند دبّاغی نشده باشد؛ ولی احتیاط مستحب است قبل از دبّاغی در این گونه موارد استعمال نشود.
[2]. همان طور که بیان شد مردار حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد، پاک است و در هر حال، خوردن آن حرام می‌باشد و تذکیۀ آن اثری ندارد.
نشانه‌های تذکیه ← → حیواناتی که قابل تذکیه هستند / حیوانات حلال گوشت
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français