پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)

شرط دوّم: شکار کننده مسلمان باشد ← → شکار با سلاح / شرایط شکار با سلاح

شرط اول: سلاح شکار «نوک تیز» یا «برنده و پاره کننده» باشد

مسأله 1297. سلاح شکار باید مانند کارد، شمشیر و خنجر از سلاح‌های بُرنده یا سلاح نوک تیز مانند تیر و نیزه، از وسائلی باشد که بدن حیوان را پاره می­کند؛
البتّه، در مورد سلاح بُرنده و نیز سلاح نوک‌تیزی که سرنیزه یا پیکان[1] داشته باشد، همین که حیوان را بکشد کافی است، هرچند آن را مجروح نسازد.
امّا در سلاح نوک‌تیزی که سرنیزه و پیکان ندارد مثل مِعراض،[2] شرط است که بدن حیوان را مجروح و پاره کند. بنابراین، اگر بدون ایجاد جراحت و بر اثر ضربه و سنگینی حیوان را بکشد، حلال نمی­شود.
مسأله 1298. سلاحی که در صید حیوان به کار می­رود، لازم نیست از جنس آهن باشد، بلکه اگر از سایر فلزات باشد نیز کافی است.
مسأله 1299. اگرحیوان حلال گوشت وحشی به وسیلۀ دام، تور، طناب یا چوب، سنگ، گُرز، میله و مانند اینها شکار شود و بمیرد پاک نمیشود و خوردن آن نیز حرام است.
همچنین، اگر با شیء نوک‌تیزى که عرفاً سلاح محسوب نمی­شود مانند میخ، میلۀ بافتنی، چنگال، خار، سیخ کباب و مانند آن حیوان را شکار کنند، بنابر احتیاط واجب کافی نیست.
مسأله 1300. اگر حیوان وحشی حلال گوشت با تفنگ شکار شود، در صورتی که گلولۀ آن در بدن حیوان نفوذ کرده و آن را پاره کند، پاک و حلال است، هرچند گلولۀ آن، تیز و مخروطى نباشد مانند ساچمه (گلوله­های کروی شکل)؛
امّا اگر گلوله بدون آنکه در بدن حیوان فرو رود یا آن را مجروح کند، در اثر فشار یا حرارت حیوان را بکُشد، چنانچه نوک‌تیز باشد برای صید حیوان کافی است؛ در غیر این صورت - مثل ساچمۀ کروى شکل - بنابر احتیاط واجب، موجب حلال و پاک شدن حیوان نمی­شود.
شایان ذکر است، گلوله­ای که در صید حیوان به کار می­رود لازم نیست از جنس آهن باشد، بلکه اگر از سایر فلزات باشد نیز کافی است.
مسأله 1301. اگر علاوه بر سلاحی که در صید حیوان به کار رفته، عامل دیگری نیز در کشتن حیوان تأثیر داشته باشد، حیوان حلال نمى­شود؛
بنابراین، چنانچه بعد از آنکه حیوانى تیر زده شد، در آب بیفتد یا از پرتگاه یا دیوار سقوط نماید و انسان بداند که حیوان به سبب هر دو - اصابت تیر و افتادن در آب یا سقوط از بلندى - جان داده است، حلال نمی‌باشد، بلکه اگر نداند که جان دادن آن فقط به سبب اصابت تیر بوده یا مستند به هر دو عامل بوده، نیز حلال نمیباشد؛
البتّه، اگر وزش باد باعث شتاب تیر گردد طوری که اگر باد نبود، تیر بدن حیوان را سوراخ نمى­کرد یا اصلاً به حیوان نمى­رسید اشکال ندارد. همچنین، اگر تیر ابتدا به زمین اصابت کند، سپس کمانه کرده و به شکار بخورد و آن را بکُشد، حیوان پاک و حلال است.

[1]. پیکان فلزّی نوک تیز که بر سر تیر و نیزه و مانند آن نصب می­کنند و در لغت عربی «نَصْل» نامیده می‌شود.
[2]. «مِعراض»، سلاح چوبی است که دو سر آن نوک تیز و وسط ‌آن ضخیم می­باشد.
شرط دوّم: شکار کننده مسلمان باشد ← → شکار با سلاح / شرایط شکار با سلاح
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français