پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)

آداب غذا خوردن ← → اکرام نان و پرهیز از اسراف و تضییع نان و سایر مواد غذایی

اهمیّت غذای حلال وپرهیز از حرام‌خواری

در آیین اسلام به پاکی کسب و حلال بودن خوردنی­ها و آشامیدنی­ها و پرهیز از حرام‌خواری اهمیّت ویژه­ای داده شده،[1] در این باره قرآن کریم می­فرماید:
«یا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلاَلاً طَیِّبا وَلا­تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ»؛[2] اى مردم از آنچه در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و به دنبال شیطان نروید که او دشمن آشکار شماست.
«وَ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالاً طَیِّباً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ»؛[3] و از نعمت‌هاى حلال و پاکیزه‏اى که خداوند به شما روزى داده است، بخورید و از (مخالفت) خداوندى که به او ایمان دارید، بپرهیزید.
«یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحاً إِنّی بِما تَعْمَلُونَ عَلیمٌ»؛­[4] اى پیامبران، از پاکیزه­ها بخورید و کار شایسته کنید، که من به آنچه مى­کنید دانا هستم.
نقل شده که از امام صادق(علیه السلام) در مورد این آیه سؤال شد، حضرت فرمودند: «منظور از طیّبات، رزق و روزی حلال است».[5]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که فرمودند: «هر کس چهل روز حلال بخورد خداوند، متعال قلبش را نورانی نماید».[6]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) نقل شده که فرمودند: «هر کس غذای حلال بخورد، فرشته­ای بالای سرش می‌ایستد و برایش استغفار کند تا از خوردن فارغ شود».[7]
در حدیث نقل شده است که پیشوای متّقیان امیر المؤمنین(علیه السلام) در سفارششان به کمیل فرمودند: «ای کمیل زبان از قلب و دل تراوش کند،[8] و حیات و قوام قلب و دل به خوراک و غذا است، پس نظر کن قلب و جسمت از چه چیز تغذیه می­کند که اگر تغذیه­ات از مال حلال نباشد، خداوند متعال تسبیح و شکرت را قبول نمی‌کند».[9]
روایت شده که مردی به پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) عرض کرد: «یا رسول اللّه(صلی الله علیه وآله وسلم) دوست دارم دعایم مستجاب شود، حضرت فرمودند: خوراکت را پاک گردان و حرام وارد شکمت نکن».[10]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که به امیر المؤمنین(علیه السلام) فرمودند: «یا علی، کسی که حرام بخورد دلش تیره می­شود و دینش فاسد می­گردد و نفسش ضعیف می­شود و خداوند متعال دعایش را اجابت نمی‌کند و عبادتش کم می­شود.
یا علی، کسی که از لقمه­های شبهه‌ناک بخورد، دینش بر او مشتبه شود و دلش تاریک گردد.
یا علی، کسی که حلال بخورد دینش و دلش صفا یابد و اشک چشمانش از خشیّت پروردگار متعال جاری گردد و دعایش مستجاب شود».[11]

[1]. به ابتدای جلد سوّم، فصل «مباحث مقدّماتی معاملات» مراجعه شود.
[2]. سورۀ بقره، آیۀ ١٦٨.
[3]. سورۀ مائده، آیۀ 88.
[4]. سورۀ مؤمنون، آیۀ ٥١.
[5]. بحار الانوار (چاپ بیروت)، ج11، ص58، ح62.
[6]. همان، ج100، ابواب المکاسب، باب1، ص16، ح71.
[7]. همان، ص11 و 12، ح50.
[8]. یا نمایان و آشکار شود.
[9]. بحار الانوار (چاپ بیروت)، ج74، ابواب المواعظ و الحکم، باب11، ص273، ح1.
مستدرک ‏الوسائل، ج5، ابواب الدعاء، باب30، ص217 و 218، ح5.
[10]. وسائل الشیعه، ج7، ابواب الدعاء، باب67، ص145، ح5.
[11]. لئالی الأخبار، ج1، باب1، فی ما یتعلّق بتنبیه النفس، ص3.
آداب غذا خوردن ← → اکرام نان و پرهیز از اسراف و تضییع نان و سایر مواد غذایی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français