کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)
جستجو در:
آداب غذا خوردن ←
→ اکرام نان و پرهیز از اسراف و تضییع نان و سایر مواد غذایی
اهمیّت غذای حلال وپرهیز از حرامخواری
در آیین اسلام به پاکی کسب و حلال بودن خوردنیها و آشامیدنیها و پرهیز از حرامخواری اهمیّت ویژهای داده شده،[1] در این باره قرآن کریم میفرماید:
«یا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلاَلاً طَیِّبا وَلاتَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ»؛[2] اى مردم از آنچه در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و به دنبال شیطان نروید که او دشمن آشکار شماست.
«وَ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالاً طَیِّباً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ»؛[3] و از نعمتهاى حلال و پاکیزهاى که خداوند به شما روزى داده است، بخورید و از (مخالفت) خداوندى که به او ایمان دارید، بپرهیزید.
«یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحاً إِنّی بِما تَعْمَلُونَ عَلیمٌ»؛[4] اى پیامبران، از پاکیزهها بخورید و کار شایسته کنید، که من به آنچه مىکنید دانا هستم.
نقل شده که از امام صادق(علیه السلام) در مورد این آیه سؤال شد، حضرت فرمودند: «منظور از طیّبات، رزق و روزی حلال است».[5]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که فرمودند: «هر کس چهل روز حلال بخورد خداوند، متعال قلبش را نورانی نماید».[6]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) نقل شده که فرمودند: «هر کس غذای حلال بخورد، فرشتهای بالای سرش میایستد و برایش استغفار کند تا از خوردن فارغ شود».[7]
در حدیث نقل شده است که پیشوای متّقیان امیر المؤمنین(علیه السلام) در سفارششان به کمیل فرمودند: «ای کمیل زبان از قلب و دل تراوش کند،[8] و حیات و قوام قلب و دل به خوراک و غذا است، پس نظر کن قلب و جسمت از چه چیز تغذیه میکند که اگر تغذیهات از مال حلال نباشد، خداوند متعال تسبیح و شکرت را قبول نمیکند».[9]
روایت شده که مردی به پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) عرض کرد: «یا رسول اللّه(صلی الله علیه وآله وسلم) دوست دارم دعایم مستجاب شود، حضرت فرمودند: خوراکت را پاک گردان و حرام وارد شکمت نکن».[10]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که به امیر المؤمنین(علیه السلام) فرمودند: «یا علی، کسی که حرام بخورد دلش تیره میشود و دینش فاسد میگردد و نفسش ضعیف میشود و خداوند متعال دعایش را اجابت نمیکند و عبادتش کم میشود.
یا علی، کسی که از لقمههای شبههناک بخورد، دینش بر او مشتبه شود و دلش تاریک گردد.
یا علی، کسی که حلال بخورد دینش و دلش صفا یابد و اشک چشمانش از خشیّت پروردگار متعال جاری گردد و دعایش مستجاب شود».[11]
«یا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلاَلاً طَیِّبا وَلاتَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ»؛[2] اى مردم از آنچه در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و به دنبال شیطان نروید که او دشمن آشکار شماست.
«وَ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالاً طَیِّباً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ»؛[3] و از نعمتهاى حلال و پاکیزهاى که خداوند به شما روزى داده است، بخورید و از (مخالفت) خداوندى که به او ایمان دارید، بپرهیزید.
«یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحاً إِنّی بِما تَعْمَلُونَ عَلیمٌ»؛[4] اى پیامبران، از پاکیزهها بخورید و کار شایسته کنید، که من به آنچه مىکنید دانا هستم.
نقل شده که از امام صادق(علیه السلام) در مورد این آیه سؤال شد، حضرت فرمودند: «منظور از طیّبات، رزق و روزی حلال است».[5]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که فرمودند: «هر کس چهل روز حلال بخورد خداوند، متعال قلبش را نورانی نماید».[6]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) نقل شده که فرمودند: «هر کس غذای حلال بخورد، فرشتهای بالای سرش میایستد و برایش استغفار کند تا از خوردن فارغ شود».[7]
در حدیث نقل شده است که پیشوای متّقیان امیر المؤمنین(علیه السلام) در سفارششان به کمیل فرمودند: «ای کمیل زبان از قلب و دل تراوش کند،[8] و حیات و قوام قلب و دل به خوراک و غذا است، پس نظر کن قلب و جسمت از چه چیز تغذیه میکند که اگر تغذیهات از مال حلال نباشد، خداوند متعال تسبیح و شکرت را قبول نمیکند».[9]
روایت شده که مردی به پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) عرض کرد: «یا رسول اللّه(صلی الله علیه وآله وسلم) دوست دارم دعایم مستجاب شود، حضرت فرمودند: خوراکت را پاک گردان و حرام وارد شکمت نکن».[10]
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که به امیر المؤمنین(علیه السلام) فرمودند: «یا علی، کسی که حرام بخورد دلش تیره میشود و دینش فاسد میگردد و نفسش ضعیف میشود و خداوند متعال دعایش را اجابت نمیکند و عبادتش کم میشود.
یا علی، کسی که از لقمههای شبههناک بخورد، دینش بر او مشتبه شود و دلش تاریک گردد.
یا علی، کسی که حلال بخورد دینش و دلش صفا یابد و اشک چشمانش از خشیّت پروردگار متعال جاری گردد و دعایش مستجاب شود».[11]
[1]. به ابتدای جلد سوّم، فصل «مباحث مقدّماتی معاملات» مراجعه شود.
[2]. سورۀ بقره، آیۀ ١٦٨.
[3]. سورۀ مائده، آیۀ 88.
[4]. سورۀ مؤمنون، آیۀ ٥١.
[5]. بحار الانوار (چاپ بیروت)، ج11، ص58، ح62.
[6]. همان، ج100، ابواب المکاسب، باب1، ص16، ح71.
[7]. همان، ص11 و 12، ح50.
[8]. یا نمایان و آشکار شود.
[9]. بحار الانوار (چاپ بیروت)، ج74، ابواب المواعظ و الحکم، باب11، ص273، ح1.
مستدرک الوسائل، ج5، ابواب الدعاء، باب30، ص217 و 218، ح5.
[10]. وسائل الشیعه، ج7، ابواب الدعاء، باب67، ص145، ح5.
[11]. لئالی الأخبار، ج1، باب1، فی ما یتعلّق بتنبیه النفس، ص3.