پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

احکام فسخ مضاربه و شرایط ضمن مضاربه ← → مضاربۀ باطل

احکام فوت مالک یا عامل

مسأله 706. مضاربۀ اذنی،[1] با فوت هر یک از عامل و مالک باطل می‌شود.
مسأله 707. مضاربۀ معاوضی با فوت مالک باطل نمی‌شود و ورثۀ وی جانشین او می‌شوند؛ ولی اگر عامل بمیرد، حکم آن به صورت ذیل است:
الف. مضاربه مقیّد به انجام تجارت توسط خود عامل باشد؛ به این معنا که مالک فقط انجام تجارت توسط خود عامل را مورد مضاربه قرار داده باشد؛
در این صورت، مضاربه با فوت وی، خود به خود فسخ می­شود.
ب. در مضاربه، شرط شده باشد که عامل خودش تجارت کند؛[2]
در این صورت، مضاربه صحیح است و مالک می­تواند راضی شود تا فردی که ورثۀ عامل تعیین می‌کنند کار را انجام دهد، همچنان که می‌تواند مضاربه را فسخ کند.
ج. چنین قید و شرطی در مضاربه وجود نداشته باشد؛
در این صورت، مضاربه صحیح است؛ البتّه چنانچه ورثۀ عامل حتّی با کمک گرفتن از دیگری توانایی انجام مضاربه را نداشته باشند، مضاربه باطل می‌شود.

[1]. معنای مضاربۀ اذنی و معاوضی در مسألۀ «652» ذکر شد.
[2]. فرق بین «قید» و «شرط»، از توضیحات مذکور در مسألۀ «473» معلوم می‌شود.
احکام فسخ مضاربه و شرایط ضمن مضاربه ← → مضاربۀ باطل
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français