پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

زمان مطالبۀ قرض ← → صحّت قرض مالی که «مقدار» یا «خصوصیّات» آن معلوم نیست

پس دادن قرض / کیفیّت پس دادن قرض در اموال مثلی و قیمی

مسأله 1011. اگر مالی که قرض داده شده از اموال مثلی باشد (مانند پول، برنج، گندم، جو) و قیمت آن کم یا زیاد شود، بر قرض گیرنده لازم است مثل آن[1] را (چه از نظر اوصاف و خصوصیّات و چه از نظر مقدار) به قرض دهنده پس بدهد و وی نمی­تواند از قبول آن امتناع ورزد، هرچند قیمت آن تفاوت کرده باشد.[2]

مسأله 1012. اگر مالی که قرض داده شده از اموال قیمی باشد (مانند اسب، سنگ­های قیمتی)[3]، قرض گیرنده باید قیمت آن مال در روزی که آن را قرض گرفته است[4] به صورت پول رایج به قرض دهنده پس بدهد و وی نمی‌تواند از قبول آن امتناع ورزد؛[5] البتّه، در این مسأله و مسألۀ قبل بدهکار و طلبکار می­توانند به غیر آنچه ذکر شد (مثلاً به پول یا کالا از جنس دیگر) بابت ادای بدهی راضی شوند.

[1]. توضیح اموال مثلی، در مسألۀ «1504» ذکر می‌شود.

[2]. حکم کاهش بسیار زیاد ارزش پول قرض داده شده و از بین رفتن اعتبار آن در زمان ادای دین، در فصل «دین»، مسائل «911 تا 913» ذکر شد.

[3]. توضیح اموال قیمی، مسأله «1505» ذکر می‌شود.

[4]. منظور، وقتی است که مال به قرض گیرنده تحویل داده شده و به قبض او در آمده است.

[5]. البتّه چنانچه ارزش و اعتبار پول رایج از زمان قرض دادن مال قیمی تا زمان ادای دین کاهش یافته باشد، احتیاط واجب آن است که نسبت به آن مصالحه صورت گیرد.
زمان مطالبۀ قرض ← → صحّت قرض مالی که «مقدار» یا «خصوصیّات» آن معلوم نیست
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français