پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

قسم دوّم: غیر حیوان ← → حکم برداشتن حیوان در آبادی

احکام دیگر حیوان پیدا شده

مسأله 1418. کسی که حیوان گمشده را گرفته، باید هزینه‌هایی را که برای نگهداریش لازم است، تأمین کند.
البتّه، در مواردی که گرفتن حیوان برایش شرعاً جایز است، چنانچه هنگام تأمین هزینه‌های مذکور قصد مجانیّت نداشته و شخصی هم که حاضر به تأمین مجّانی حیوان باشد یافت نشود، می‌تواند بعداً آنها را از مالک بگیرد؛
در غیر این صورت، حقّ رجوع به مالک را ندارد.
مسأله 1419. اگر حیوان گمشده‌ای که فرد آن را برداشته، منفعتی مانند شیر و پشم داشته باشد، در مواردی که گرفتن حیوان برای فرد شرعاً جایز بوده، می‌تواند از آن منافع - با توجّه به قیمت آنها - به جای هزینه‌ها و مخارجی که انجام داده، استفاده کند.
مسأله 1420. اگر انسان پرنده‌ای مانند کبوتر را که قدرت پرواز دارد[1] و از حوزۀ اختیار مالکش خارج شده است بگیرد، چنانچه صاحبش نامعلوم باشد، می‌تواند بدون تحقیق و تفحّص از صاحبش، آن را برای خود بردارد و تملّک نماید،[2] امّا اگر صاحبش معلوم است، باید آن را به وی برگرداند.[3]
مسأله 1421. اگر فرد حیوانی را خریداری نماید و بعد بفهمد که حیوان مذکور سرقت شده، چنانچه صاحبش را می­شناسد، باید آن را به صاحبش تحویل دهد، و‌گرنه در مورد آن حکم مال مجهول المالک که توضیح آن در مسائل «1454 و بعد از آن» ذکر می‌شود، جاری می‌گردد.
همین طور است حکم، اگر حیوانی امانت نزد انسان گذاشته شده یا حیوان بیمار بوده و جهت درمان نزد دامپزشک سپرده شده، ولی صاحبش برای دریافت آن مراجعه نکرده است.

[1]. بنابراین، حکم مذکور شامل جوجۀ پرندگان و پرنده‌ای که پرهایش کشیده شده و نیز پرنده‌ای که به علّت آسیب دیدگی یا جهات دیگر قدرت پرواز ندارد، نمی‌شود.
[2]. هرچند احتیاط مستحب است که احکام حیوان گمشده (ضالّه) را، در مورد آن جاری نماید.
[3]. مگر آنکه صاحبش از آن اعراض نموده و تملّک آن را برای دیگران مباح کرده باشد.
قسم دوّم: غیر حیوان ← → حکم برداشتن حیوان در آبادی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français