پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)

افرادی که به زوجه محرم می‌شوند ← → ب. محارم سببى

افرادی که به زوج محرم می‌شوند

مسأله 76. مرد (زوج) از میان خویشاوندان زوجه، با افراد ذیل محرم می‌شود:
1. مادر زن (نسبی یا رضاعی)؛
2. مادربزرگ زن (مادرِ پدر زن و مادرِ مادر زن) هر چه بالا رود؛ چه اینکه نسبی باشند یا رضاعی؛
3. دختری که زن از شوهر دیگرش دارد و نوه­های او هرچه پایین روند، مانند دخترِ دختر زن و دخترِ پسر زن (نسبی[1] یا رضاعی) که او را «رَبیبه» می­نامند و حکم مذکور، شامل دخترانی که بعد از عقد ازدواج به دنیا می‌آیند نیز می­شود.[2]
شایان ذکر است، محرم شدن شوهر به دختران و نوه­های همسرش (ربیه)، در صورتی حاصل می­شود که با وی نزدیکی[3] نماید،[4] ولی در غیر این مورد برای حصول محرمیّت، نزدیکی شرط نیست و با اجرای صیغۀ عقد ازدواج محرمیّت حاصل می­شود.
به عبارت دیگر، داماد انسان،[5] داماد فرزند انسان و شوهر مادر انسان[6]- با توضیحی که بیان شد - با وی محرم می­باشند.

[1]. البتّه دختری که بر اثر زنا یا وطی به شبهه متولّد می­شود، دختر نسبی طرفین محسوب می­شود. بنابراین، حکم «ربیبه» درمورد آن جاری می­شود (البتّه در صورت زنا، رابطۀ توارث بین فرزند زنا و والدینش ثابت نیست).
[2]. بنابراین، اگر زن از شوهر سابقش دختری دارد و پس از طلاق یا وفات شوهر اوّل با مرد دیگری ازدواج کند و نزدیکی صورت گیرد، آن دختر با شوهر جدید محرم می­شود.
همچنین، اگر این زن از شوهر جدیدش صاحب دختر شود، دختر مذکور به شوهر سابق زن که در زمان پیوند زناشویی با وی نزدیکی نموده، محرم می­باشد.
[3]. هرچند نزدیکی از پشت باشد.
[4]. شایان ذکر است، آبستن شدن زوجه بدون نزدیکی با وی - مانند آبستنی از طریق تلقیح مصنوعی یا جذب منی زوج به مَهبل - موجب محرمیّت با دختر وی نمی­شود.
[5]. شایان ذکر است، اگر مردی با زنی ازدواج کند و آن مرد، دختری از زن سابقش داشته باشد، شوهر آن دختر به این زن مَحرم نیست، چون واقعاً داماد او نیست، بلکه داماد شوهر او است.
[6]. ولی پدر و پدربزرگ و سایر بستگان شوهر مادر انسان با وی محرم نیستند.
افرادی که به زوجه محرم می‌شوند ← → ب. محارم سببى
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français