کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)
جستجو در:
فضای مجازی، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و سایر ابزارهای مشترک ←
→ بعضی دیگر از گناهان زبان و مانند آن
سحر، کهانت، فال‌گیری، دعانویسی، شعبده‌بازی، هیپنوتیزم
مسأله 492. «سحر» (جادو) و یاد دادن و یاد گرفتن آن و کسب درآمد از طریق آن حرام است، هرچند بنابر احتیاط واجب برای دفع سحر باشد؛
البتّه گاهی سحر جهت دفع سحر دیگر، جایز، بلکه واجب میشود؛ مانند اینکه مصلحت شرعی مهم‌تری از قبیل حفظ جان مسلمان سحر شده، بستگی به آن داشته باشد.
مسأله 493. «کهانت» و نیز کسب درآمد از طریق آن حرام است. منظور از آن، خبر دادن به امور غیبی و پنهان است که کاهن به زعم خویش، آن را از طریق ارتباط با جنّیان کسب نموده است. همچنین، مراجعه به کاهن و تصدیق گفتار وی جایز نیست.
امّا اگر خبر دادن از امور پنهان، بر اساس نشانهها و قرائن و شواهد عقلایی باشد که معمولاً بر دیگران مخفی است، در صورت یقین یا اطمینان به صحیح بودن آن جایز است. در غیر این صورت، خبر دادن از آن به صورت جزمی و یقینی، از مصادیق قول بدون علم یا حجّت بوده و جایز نمیباشد.
مسأله 494. «فال‌گیری» از قبیل فال فنجان، فال قهوه، کف‌بینی، آینه‌بینی و امثال آنها اعتبار شرعی ندارد و خبر دادن به صورت جزمی و یقینی از طریق این شیوه‌ها، از مصادیق قول بدون علم یا حجّت بوده و جایز نیست.
همین طور، ترتیب اثر دادن به خبرهایی که از این طریق حاصل میشود، در مواردی که اثبات آن نیازمند حجّت شرعی یا عقلی است، جایز نمیباشد، علاوه بر اینکه مراجعه به این افراد معمولاً موجب تضییع وقت و هدر دادن مال میگردد و گاهی نیز، نوعی ترویج باطل محسوب میشود.
مسأله 495. نوشتن دعاهایی‌که از ائمّۀ معصومین(علیهم السلام) نقل شده و در کتب معتبر موجود است، اشکال ندارد.
همین طور، استفاده از حرزهایی که در کتب روایی ذکر شده، به امید ترتّب آثار و فوائدی که برای آن بیان شده اشکال ندارد؛ ولی استفاده از طلسمهای مشتمل بر سحر و مانند آن جایز نیست.
مسأله 496. «شعبده‌بازی» در صورتی حرام است که عنوان حرامی بر آن منطبق گردد، مانند اینکه موجب ضرر رساندن یا هتک حرمت مؤمن یا آزار و اذیّت وی یا تصرّف در اموال افراد بدون رضایت آنان گردد؛ در غیر این صورت، حرام نیست.
شعبده (تردستی یا چشم‌بندی) عبارت است از اینکه تردست، امور غیر واقعی را با استفاده از مهارتهای این حرفه از قبیل سرعت عمل و انجام حرکات سریع یا پنهان، مخفی‌سازی اشیاء و استفاده از خطای دید بیننده، به صورت امر واقعی ارائه میدهد.
مسأله 497. هیپنوتیزم و برقراری ارتباط با ضمیر ناخود آگاه افراد از این طریق، چنانچه عنوان حرامی بر آن منطبق گردد - مانند اینکه موجب ضرر رساندن به فردی گردد که ضرر رساندن به وی حرام است - جایز نیست؛ در غیر این صورت، اشکال ندارد.
فضای مجازی، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و سایر ابزارهای مشترک ←
→ بعضی دیگر از گناهان زبان و مانند آن
البتّه گاهی سحر جهت دفع سحر دیگر، جایز، بلکه واجب میشود؛ مانند اینکه مصلحت شرعی مهم‌تری از قبیل حفظ جان مسلمان سحر شده، بستگی به آن داشته باشد.
مسأله 493. «کهانت» و نیز کسب درآمد از طریق آن حرام است. منظور از آن، خبر دادن به امور غیبی و پنهان است که کاهن به زعم خویش، آن را از طریق ارتباط با جنّیان کسب نموده است. همچنین، مراجعه به کاهن و تصدیق گفتار وی جایز نیست.
امّا اگر خبر دادن از امور پنهان، بر اساس نشانهها و قرائن و شواهد عقلایی باشد که معمولاً بر دیگران مخفی است، در صورت یقین یا اطمینان به صحیح بودن آن جایز است. در غیر این صورت، خبر دادن از آن به صورت جزمی و یقینی، از مصادیق قول بدون علم یا حجّت بوده و جایز نمیباشد.
مسأله 494. «فال‌گیری» از قبیل فال فنجان، فال قهوه، کف‌بینی، آینه‌بینی و امثال آنها اعتبار شرعی ندارد و خبر دادن به صورت جزمی و یقینی از طریق این شیوه‌ها، از مصادیق قول بدون علم یا حجّت بوده و جایز نیست.
همین طور، ترتیب اثر دادن به خبرهایی که از این طریق حاصل میشود، در مواردی که اثبات آن نیازمند حجّت شرعی یا عقلی است، جایز نمیباشد، علاوه بر اینکه مراجعه به این افراد معمولاً موجب تضییع وقت و هدر دادن مال میگردد و گاهی نیز، نوعی ترویج باطل محسوب میشود.
مسأله 495. نوشتن دعاهایی‌که از ائمّۀ معصومین(علیهم السلام) نقل شده و در کتب معتبر موجود است، اشکال ندارد.
همین طور، استفاده از حرزهایی که در کتب روایی ذکر شده، به امید ترتّب آثار و فوائدی که برای آن بیان شده اشکال ندارد؛ ولی استفاده از طلسمهای مشتمل بر سحر و مانند آن جایز نیست.
مسأله 496. «شعبده‌بازی» در صورتی حرام است که عنوان حرامی بر آن منطبق گردد، مانند اینکه موجب ضرر رساندن یا هتک حرمت مؤمن یا آزار و اذیّت وی یا تصرّف در اموال افراد بدون رضایت آنان گردد؛ در غیر این صورت، حرام نیست.
شعبده (تردستی یا چشم‌بندی) عبارت است از اینکه تردست، امور غیر واقعی را با استفاده از مهارتهای این حرفه از قبیل سرعت عمل و انجام حرکات سریع یا پنهان، مخفی‌سازی اشیاء و استفاده از خطای دید بیننده، به صورت امر واقعی ارائه میدهد.
مسأله 497. هیپنوتیزم و برقراری ارتباط با ضمیر ناخود آگاه افراد از این طریق، چنانچه عنوان حرامی بر آن منطبق گردد - مانند اینکه موجب ضرر رساندن به فردی گردد که ضرر رساندن به وی حرام است - جایز نیست؛ در غیر این صورت، اشکال ندارد.