مسأله 580. فردی که درآمدهایی را به دست آورده، ولی هنوز آن را صرف در مؤونه نکرده و شک دارد که سال خمسی بر آن گذشته - با توضیحی که در ادامه خواهد آمد - تا پرداخت خمس‌ آن واجب باشد یا آنکه هنوز سال خمسیش فرا نرسیده و صرف آن در مؤونۀ زندگی جایز است، در این صورت می‌تواند بناء بگذارد که هنوز سال خمسی بر آن سپری نشده است؛
مثلاً فرد شاغلی که حساب سال داشته، ولی دفترچۀ حساب سالش مفقود شده و نداند سال خمسیش اوّل تیرماه است یا اوّل مهرماه، چنانچه درآمدی در شهریورماه به دست آورده باشد، لازم نیست اوّل مهر خمس‌ آن را بپردازد و می‌توانــد آن را در مؤونۀ زندگیش تا قبل از فرا رسیدن اوّل تیرماه سال آینده هزینه نماید.
البتّه اگر فرد مقصّر محسوب می‌شود، مانند فرد شاغلی که حساب سال نداشته و در محاسبۀ خمس اموالش سهل‌انگاری نموده و بدین جهت زمان شروع در کسب خویش‌که‌ آغاز سال خمسی ‌وی محسوب می‌شود را به یاد ندارد یا زمان تحقّق درآمدهایش را نمی­داند، احتیاط واجب است که با حاکم شرع به نسبت احتمال مصالحه نماید.[1]