کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)
جستجو در:
مواردی که خوردن اشیای حرام، جایز میشود ←
→ خوردن و آشامیدن از منزل کسانی که در آیۀ مبارکۀ سورۀ نور ذکر شده
حقّ المارّه
مسأله 1417. اگر انسان از کنار درخت یا زراعتی عبور کند، با چند شرط میتواند در همان مکان از میوه یا محصول آن بخورد، هرچند خوردن آن ضروری نباشد یا از همان ابتدا به قصد خوردن میوه یا محصولات دیگر از آن مسیر آمده باشد:
1. به باغ، زمین زراعی، درختان و شاخههای آنها، میوهها و غیر آن، آسیب و خسارت وارد نکند.
2. بنابر احتیاط لازم، باغ یا زراعت، دیوار یا حصار و مانند آن نداشته باشد.
3. بنابر احتیاط لازم، گمان به نارضایتی مالک نداشته باشد.
4. بنابر احتیاط لازم، مالک آن، فرد محجور مثل بچّۀ نابالغ یا دیوانه نباشد.[1]
شایان ذکر است، انسان حقّ ندارد میوه یا محصول را با خود ببرد که در این صورت، مقداری را که به همراه خود برده حرام، ولی آنچه را خورده است حلال میباشد.
مسأله 1418. درخت میوهاى که شاخۀ آن از دیوار باغ یا منزل بیرون آمده، اگر انسان نداند صاحبش راضى است یا نه، نمىتواند از میوۀ آن بخورد، هرچند میوه در بیرون منزل یا باغ روى زمین ریخته باشد؛
مگر آنکه نشانه و قرینهای باشد بر اینکه صاحبش از میوههای ریخته شده اعراض کرده یا رضایت وی از راه معتبر دیگری، احراز گردد.
مسأله 1419. خوردن از میوۀ درختانی که در خیابانها یا باغها و پارکهای عمومی توسط نهادها و بخشهای دولتی کاشته شدهاند، اگر از آن منع نشده است، اشکال ندارد.[2]
1. به باغ، زمین زراعی، درختان و شاخههای آنها، میوهها و غیر آن، آسیب و خسارت وارد نکند.
2. بنابر احتیاط لازم، باغ یا زراعت، دیوار یا حصار و مانند آن نداشته باشد.
3. بنابر احتیاط لازم، گمان به نارضایتی مالک نداشته باشد.
4. بنابر احتیاط لازم، مالک آن، فرد محجور مثل بچّۀ نابالغ یا دیوانه نباشد.[1]
شایان ذکر است، انسان حقّ ندارد میوه یا محصول را با خود ببرد که در این صورت، مقداری را که به همراه خود برده حرام، ولی آنچه را خورده است حلال میباشد.
مسأله 1418. درخت میوهاى که شاخۀ آن از دیوار باغ یا منزل بیرون آمده، اگر انسان نداند صاحبش راضى است یا نه، نمىتواند از میوۀ آن بخورد، هرچند میوه در بیرون منزل یا باغ روى زمین ریخته باشد؛
مگر آنکه نشانه و قرینهای باشد بر اینکه صاحبش از میوههای ریخته شده اعراض کرده یا رضایت وی از راه معتبر دیگری، احراز گردد.
مسأله 1419. خوردن از میوۀ درختانی که در خیابانها یا باغها و پارکهای عمومی توسط نهادها و بخشهای دولتی کاشته شدهاند، اگر از آن منع نشده است، اشکال ندارد.[2]
[1]. البتّه در مواردی که فرد احتمال دهد که مالک آن محجور مانند بچّۀ نابالغ و مجنون است، چنانچه احتمال مذکور مرجوح (مثلاً 30 درصد) باشد، اثری بر آن مترتّب نمیشود.
[2]. اموال مذکور در حکم مجهول المالک است و استفاده از آنها نیازمند اجازه از حاکم شرع میباشد؛ البتّه این اجازه با رعایت قوانین و مقرّرات صادر شده است.