پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2)

مواردی که خوردن اشیای حرام، جایز می­شود ← → خوردن و آشامیدن از منزل کسانی که در آیۀ مبارکۀ سورۀ نور ذکر شده

حقّ المارّه

مسأله 1417. اگر انسان از کنار درخت یا زراعتی عبور کند، با چند شرط می‌تواند در همان مکان از میوه یا محصول آن بخورد، هرچند خوردن آن ضروری نباشد یا از همان ابتدا به قصد خوردن میوه یا محصولات دیگر از آن مسیر آمده باشد:
1. به باغ، زمین زراعی، درختان و شاخه­های آنها، میوه­ها و غیر آن، آسیب و خسارت وارد نکند.
2. بنابر احتیاط لازم، باغ یا زراعت، دیوار یا حصار و مانند آن نداشته باشد.
3. بنابر احتیاط لازم، گمان به نارضایتی مالک نداشته باشد.
4. بنابر احتیاط لازم، مالک آن، فرد محجور مثل بچّۀ نابالغ یا دیوانه نباشد.[1]
شایان ذکر است، انسان حقّ ندارد میوه یا محصول را با خود ببرد که در این صورت، مقداری را که به همراه خود برده حرام، ولی آنچه را خورده است حلال می‌باشد.
مسأله 1418. درخت میوه‌اى که شاخۀ آن از دیوار باغ یا منزل بیرون آمده، اگر انسان نداند صاحبش راضى است یا نه، نمى‌تواند از میوۀ آن بخورد، هرچند میوه در بیرون منزل یا باغ روى زمین ریخته باشد؛
مگر آنکه نشانه و قرینه­ای باشد بر اینکه صاحبش از میوه­های ریخته شده اعراض کرده یا رضایت وی از راه معتبر دیگری، احراز گردد.
مسأله 1419. خوردن از میوۀ درختانی که در خیابان­ها یا باغ­ها و پارک­های عمومی توسط نهادها و بخش­های دولتی کاشته شده­اند، اگر از آن منع نشده است، اشکال ندارد.[2]

[1]. البتّه در مواردی که فرد احتمال دهد که مالک آن محجور مانند بچّۀ نابالغ و مجنون است، چنانچه احتمال مذکور مرجوح (مثلاً 30 درصد) باشد، اثری بر آن مترتّب نمی­شود.
[2]. اموال مذکور در حکم مجهول المالک است و استفاده از آنها نیازمند اجازه از حاکم شرع می‌باشد؛ البتّه این اجازه با رعایت قوانین و مقرّرات صادر شده است.
مواردی که خوردن اشیای حرام، جایز می­شود ← → خوردن و آشامیدن از منزل کسانی که در آیۀ مبارکۀ سورۀ نور ذکر شده
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français