---

[1]. شایان ذکر است، انجام دو معاملۀ نقد و نسیه، یکی از راه‌های رهایی از ربای در قرض است. به این صورت که مثلاً فردی که نیاز به پول نقد دارد، «ماشین خود را به مبلغ 50 میلیون تومان نقد به دیگری می‌فروشد، سپس همان ماشین را به صورت نسیۀ یک ساله به 60 میلیون تومان خریداری می‌کند» و یا اینکه «ابتدا ماشین طرف مقابل را به صورت نسیۀ یک ساله به 60 میلیون خریداری کرده، سپس همان را نقداً به 50 میلیون به وی می‌فروشد».
با توجّه به توضیح متن مسأله، در صورتی که انجام معاملۀ دوّم در ضمن معاملۀ اوّل شرط نشده باشد - به این معنا که هنگام انجام معاملۀ اوّل، الزام و التزامی از جانب طرفین نسبت به انجام معامله دوّم صورت نگرفته باشد - راه حلّ فوق صحیح است و اشکال ندارد.
[2]. مثلاً اگر فرد کالایش را نسیۀ دو ماهه بفروشد و در ضمن معامله، خریدار شرط نماید که فروشنده دوباره آن را نسیۀ یک ماهه به کمتر از وی بخرد، (یا اگر فرد کالایی را نسیۀ یک ماهه بفروشد و در ضمن معامله، خریدار شرط کند که فروشنده دوباره آن را به بیشتر دو ماهه از او بخرد)، معاملات مذکور صحیح نیست.
[3]. احکام مربوط به فروش طلب با مبلغ کمتر، به طلبکار یا شخص ثالث و همین طور سایر مسائل مربوط به بدهی، در فصل «دین» ذکر می‌شود.