پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

شرایط معاملۀ سلف ← → بیع عینه

معامله سلف و شرایط آن

مسأله 232. معاملۀ سلف - همان طور که در مسألۀ «197» ذکر شد - معامله‌ای است که در آن، قیمت (ثمن) نقد بوده و شیئی که فروخته می‌شود (مبیع)، در ذمّۀ فروشنده[1] (نه عین شخصی) و زمان­دار باشد، چنین معامله‌ای عکس معاملۀ نسیه است.
مثل آنکه خریدار 5 میلیون تومان نقد به فروشنده بدهد، در مقابل 100 کیلو گرم برنج در ذمّۀ فروشنده که شش ماه بعد آن را به وی تحویل دهد.
مسأله 233. اگر در معاملۀ سلف هر دو طرف معامله (مبیع و ثمن) کالا باشد، از آنجا که مبیع مدّت­دار است، توجّه به دو نکته لازم می‌باشد:
الف. خرید و فروش طلا یا نقره در مقابل طلا یا نقره به صورت سلف، باطل است؛[2]
ب. معامله نباید طوری باشد که موجب ربا شود.
مسأله 234. احتیاط مستحب آن است که درمعاملۀ سلف، قیمت معامله (ثمن) پول باشد نه کالا.

[1]. امّا اگر کالای فروخته شده، دین قبل از معامله و مدّت­دار باشد و فرد بخواهد طلب مدّت­دار مذکور را که از شخص ثالث دارد، به ثمن نقد به خریدار بفروشد، چنین معامله­ای، معاملۀ سلف اصطلاحی محسوب نمی‌شود. بنابراین، برخی از احکام معاملۀ سلف در مورد آن جاری نمی­شود و احکام ویژه‌ای دارد که توضیح بعضی از آنها در فصل «دین»، مبحث «فروش طلب» ذکر می‌شود.
[2]. زیرا در معاملۀ طلا یا نقره به طلا یا نقره (صَرْف)، باید تمام ثمن و مبیع قبل از جدا شدن طرفین معامله از یکدیگر تحویل داده شود.
شرایط معاملۀ سلف ← → بیع عینه
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français