پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

عمل نکردن به شرط ← → احکام دیگر شرط / شرط باطل

شرط در ضمن معامله‌ای که تمام یا بخشی از آن باطل است

مسأله 310. اگر معامله­ای باطل باشد، عمل به شرط ضمن آن واجب نیست و اگر بخشی از معامله باطل باشد، شرط به قوّت خود باقی است، پس اگر فرد زمینی را بخرد، مشروط بر اینکه فروشنده کار معیّنی انجام دهد - مانند اینکه وسیلۀ نقلیه خود را به نصف قیمت به وی بفروشد - چنانچه معلوم شود معاملۀ قسمتی از زمین باطل بوده، در صورتی که خیار تبعّض صَفْقه اعمال نشود و معامله باقی باشد، فروشنده باید به شرط وفا کرده و کار را انجام دهد؛
البتّه، اگر شرط به گونه­ای باشد که بخشی از آن مربوط به مقدار صحیح معامله باشد، مثل آنکه زمینی خریداری کند، به شرط آنکه فروشنده در هر متر مربّع آن یک نهال برای خریدار بکارد، در این صورت چنانچه معلوم شود که نیمه شرقی زمین متعلّق به غیر و معامله­اش باطل بوده و خیار تبعّض صَفْقه نیز اعمال نشود، فروشنده فقط باید در نیمه غربی زمین که معامله­اش صحیح است نهال بکارد.[1]

[1]. همین طور، اگر شرط شده که تمام زمین را به نام وی سند بزند، سند زدن نسبت به مقداری از زمین که معامله­اش صحیح است لازم می­باشد.
عمل نکردن به شرط ← → احکام دیگر شرط / شرط باطل
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français