مسأله 1463. اگر انسان مالی را در صندوق مربوط به خود بیابد و نداند مال خودش می‌باشد یا نه، چنانچه فقط خودش در آن صندوق پول یا مال دیگر قرار داده و برمی‌دارد، آن مال مشکوک متعلّق به خودش محسوب می‌شود.
مسأله 1464. اگر انسان مالی را در صندوق مربوط به خود بیابد و نداند مال خودش می‌باشد یا متعلّق به فرد یا افراد محصور[1] دیگری است که گاه در صندوق مالی می‌گذارند، صاحب صندوق آنها را مطّلع می‌نماید؛ آن ‌گاه چند صورت فرض می‌شود:
الف. همۀ آنها بگویند: «مال ما نیست»؛ در این صورت، مال صاحب صندوق به حساب می‌آید.
ب. فقط یکی از آنان ادّعا کند مال از آنِ اوست؛ در این صورت، مال را به همان نفر می‌دهد.
ج. دو یا چند نفر ادّعا کنند مال متعلّق به هر یک از آنهاست؛ در این صورت، چنانچه با مصالحه و مانند آن راضی نشوند، باید برای رفع نزاع به حاکم شرع مراجعه کنند.
د. همه اظهار بی­اطلاعی کرده و بگویند: «نمی‌دانیم مال ما هست یا نه»؛ در این صورت، چنانچه ممکن باشد مصالحه می‌کنند، وگرنه صاحب مال با قرعه تعیین می‌شود و احتیاط واجب آن است قرعه توسط حاکم شرع یا وکیل او یا با اجازه از ایشان انجام شود.[2]
مسأله 1465. اگر انسان مالی را در خانه‌ای که در آن ساکن است بیابد و نداند مال خودش بوده یا متعلّق به دیگری است، چنانچه کسی غیر از او در خانه رفت و آمد ندارد یا افراد کمی وارد خانه می‌شوند، مال خودش محسوب می‌شود؛
امّا اگر افراد زیادی به آنجا وارد می‌شوند - مانند مهمانسراهای عمومی - حکم مال گمشده را دارد.
مسأله 1466. اگر انسان در خانه‌ای که دیگری ساکن آن است مالی را بیابد - چه اینکه آن فرد صاحب‌خانه باشد یا مستأجر یا آن را عاریه گرفته و یا حتّی غصب نموده باشد - باید وضعیّت را به او اطلاع دهد؛ چنانچه ادّعا کند مال اوست یا بگوید: «نمی­دانم»، مال را به او بدهد[3] و اگر بگوید: «مال من نیست»، چنانچه فرد از قرائن و شواهد اطمینان کند صاحب مال، آن را گم کرده، حکم مال گمشده را دارد و در غیر این صورت، حکم مال مجهول ‌المالک در مورد آن جاری می‌شود که در مسألۀ «1456» ذکر شد.