مسأله 1521. اگر باز‌‌گرداندن مالی که غصب شده به مالکش به حسب معمول ممکن نباشد، در صورتی که عرفاً از بین رفته و تلف شده محسوب شود - یعنی «مال بدون مالک» شمرده شود - مثل آنکه پرندۀ وحشی از قفس فرار کند یا ماهی به دریا بیفتد، احکام از بین رفتن مال در مورد آن جاری می‌شود.
بنابراین، لازم است غاصب بدل آن - اگر مثلی است مثل آن و اگر قیمی است قیمت آن - را به مالک بپردازد.[1]
مسأله 1522. اگر برگرداندن مالی که غصب شده به حسب معمول ممکن نباشد، ولی عرفاً تلف شده به حساب نیاید (مثل اینکه مال غصب شده، از غاصب دزدیده شده یا گمشده و از محلّ آن اطلاع نداشته باشد یا فروخته شده و امکان بازگرداندن آن و پس گرفتن از مشتری، وجود نداشته باشد)، در این صورت، اگر از به دست آوردن آن یأس و ناامیدی حاصل شود، غاصب باید تا زمانی که این چنین است بدل آن - اگر مثلی است مثل آن و اگر قیمی است قیمت آن - را به مالک بدهد؛[2]
شایان ذکر است، تا زمانی که دسترسی به مال غصب شده مقدور نباشد، صاحب مال موقّتاً ‌مالک بدل مذکور می­شود و مال غصب شده‌ نیز موقّتاً مال غاصب محسوب می­گردد.
بنابراین، اگر در مدّتی که بدل دست مالک است، نماء یا منافعی داشته باشد، متعلّق به مالک است، همچنین اگر در این مدّت برای اصل مال غصب شده نماء یا منافعی باشد، متعلّق به غاصب است.
البتّه اگر نمای مذکور، متّصل به اصل مال باشد (مثل چاقی حیوان)، چنانچه غاصب به مال دست یابد، باید آن را به صاحبش تحویل ­دهد و نمی­تواند برای رشد مذکور عوضی از مالک مطالبه نماید.