پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

تعریف طلاق مبارات ← → شرط سوّم: صیغۀ مخصوص طلاق خلع خوانده شود

صیغه‌های طلاق خلع

مسأله 564. اگر خود زن و شوهر بخواهند طلاق خلع را واقع سازند، کافی است با رعایت شرایط صحیح بودن طلاق به صورت ذیل عمل کنند:
- ابتدا زن (در صورتی که بخواهد تمام مهریه را در عوض طلاق بذل کند) خطاب به شوهر بگوید: ‌
«بَذَلْتُ لَکَ مَا عَلَیْکَ مِنَ الْمَهْرِ لِتُطَلِّقَنی»؛ یعنی «مهری را که از تو طلبکارم به تو بذل نمودم تا من را طلاق دهی».
امّا در صورتی که زن مال معلوم دیگری - غیر از مهریّه - را بذل می­کند بگوید: «بَذَلْتُ لَکَ الشَّیْءَ الْمَعْلُوْمَ لِتُطَلِّقَنی»؛ یعنی «فلان مال معلوم را به تو بذل نمودم تا من را طلاق دهی».
- سپس زوج (که مثلاً نام همسرش فاطمه است) بگوید:
«زَوْجَتی فاطِمَةُ خَلَعْتُهَا عَلیٰ مَا بَذَلَتْ» یا «زَوْجَتی فاطِمَةُ خالَعْتُهَا عَلیٰ مَا بَذَلَتْ» و بنابر احتیاط مستحب نیز بگوید: «فَهیَ طَالِقٌ عَلیٰ مَا بَذَلَتْ»؛ یعنی «همسرم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم، او آزاد و رها است».
همین طور، کافی است زوج (پس از بذل زن) بگوید: «زَوْجَتی فاطِمَةُ مُخْتَلِعَةٌ عَلیٰ ما بَذَلَتْ» یا بگوید: «زَوْجَتی فاطِمَةُ طالِقٌ عَلیٰ ما بَذَلَتْ».

مسأله 565. اگر زن فردی را وکیل کند که مهریه یا مال دیگری را به شوهرش در ازای طلاق خلع بذل نماید و شوهر نیز همان فرد را وکیل کند که زن را طلاق خلع دهد، کافی است با رعایت شرایط صحیح بودن طلاق، به صورت ذیل عمل کنند:
چنانچه مثلاً‌ نام زن فاطمه و نام مرد محمّد باشد و زن بخواهد مهریۀ‌ خود را بذل کند:
- ابتدا وکیل از طرف زن برای انجام طلاق خلع، یکی از جملات ذیل را بگوید:
الف. «عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بَذَلْتُ مَهْرَها لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ لِیَخْلَعَها (لِیُخالِعَها) عَلَیْه»؛
ب. «عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بَذَلْتُ مَهْرَها لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ لِیُطَلِّقَها»؛
ج. «عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بَذَلْتُ مَهْرَها لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ لِیَخْلَعَها (لِیُخالِعَها) عَلَیْه وَیُطَلِّقَها».
در صورتی که زن مال دیگری - غیر از مهریه - را بذل می‌کند، به جای عبارت «مَهْرَها»، عبارت «الشَّیْءَ الْمَعْلُوْمَ» یا نام آن مال را ذکر ­کند.
سپس به وکالت از مرد یکی از صیغه­های ذیل را بگوید:
الف. «خَلَعْتُ (خالَعْتُ) زَوْجَةَ مُوَکِّلی عَلیٰ مَا بَذَلَتْ»؛
ب. «زَوْجَةُ مُوَکِّلی مُخْتَلِعَةٌ عَلیٰ مَا بَذَلَتْ»؛
ج. «زَوْجَةُ مُوَکِّلی طَالِقٌ عَلیٰ مَا بَذَلَتْ»؛
د. «خَلَعْتُ (خالَعْتُ) زَوْجَةَ مُوَکِّلی عَلیٰ مَا بَذَلَتْ فَهی طَالِقٌ عَلیٰ مَا بَذَلَتْ»؛
ه‍ . «زَوْجَةُ مُوَکِّلی مُخْتَلِعَةٌ عَلیٰ مَا بَذَلَتْ فَهی طَالِقٌ عَلَی مَا بَذَلَتْ».

مسأله 566. اگر مرد همسرش را وکیل کند تا بعد از بذل مهریه یا مال دیگر، خودش صیغۀ طلاق خلع را جاری نماید، در صورتی که آنچه بذل می­نماید مهریه‌اش بوده و نام شوهر احمد باشد، کافی است با رعایت شرایط صحیح بودن طلاق، به صورت ذیل عمل کند:
- ابتدا بگوید: «بَذَلْتُ لِزَوْجی (أحمد) مَهْریٖ لِیَخْلَعَنی (لِیُخالِعَنِی) و یُطَلِّقَنی»؛[1]
- سپس به وکالت از شوهرش بگوید:
«عَنْ قِبَلِ مُوَکِّلی، أَنا مُخْتَلِعَةٌ عَلیٰ ما بَذَلْتُ» یا بگوید: «أَنا طالِقٌ عَلیٰ ما بَذَلْتُ».

مسأله 567. اگر مرد همسرش را وکیل کند که شخص دیگری را وکیل نماید تا وی بعد از بذل مهریه یا مال دیگر، صیغۀ طلاق خلع را جاری نماید، وی می‌تواند طلاق خلع را به کیفیّتی که در مسألۀ «565» ذکر شد، جاری کند.[2]

[1]. در صورتی که آنچه بذل می‌شود مال دیگری غیر از مهریه باشد، کافی است به جای «مَهْری» بگوید: «الشیْءَ الْمَعْلومَ».

[2]. البتّه، اگر فردی که صیغۀ طلاق را می‌خواند، وکالتش مستقیماً‌ از طرف زوج نباشد، بلکه زن وی را وکیل خودش کند که بر اساس وکالتی که زن از شوهر خود دارد، طلاق را جاری سازد، وی می‌تواند پس از بذل مال توسّط زن یا وکیل وی با عبارت «خَلَعْتُ (خالَعْتُ) زَوْجَةَ مُوَکِّلِ مُوَکِّلَتی عَلیٰ ما بَذَلَتْ» یا «زَوْجَةَ مُوَکِّلِ مُوَکِّلَتی مُخْتَلِعَةٌ‌ عَلیٰ ما بَذَلَتْ» یا «زَوْجَةَ مُوَکِّلِ مُوَکِّلَتی طالِقٌ عَلیٰ ما بَذَلَتْ» نیز صیغۀ طلاق را جاری نماید.
تعریف طلاق مبارات ← → شرط سوّم: صیغۀ مخصوص طلاق خلع خوانده شود
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français