کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
- احکام روابط زن و مرد و مسائل اجتماعی آنان / 1. نگاه و تماس بدنی / نگاه مرد به زن و دختر نامحرم
- نگاه زن به بدن مرد و پسر نامحرم
- نگاه مرد به مرد و زن محرم - نگاه زن به زن و مرد محرم
- نگاه به بچّۀ غیر ممیّز
- نگاه به عورت و لمس آن
- نگاه زن و شوهر و تماس بدنی آنها
- نگاه در آینه
- نگاه به عضو جدا شده از نامحرم
- تماس بدنی زن و مرد نامحرم
- اپیلاسیون
- نگاه به عکس یا فیلم[1]
- 2. احکام حجاب و پوشش
- موارد استثنا پیرامون احکام نگاه و پوشش و لمس / نگاه و پوشش در مورد زنی که انسان قصد ازدواج با او را دارد
- نگاه و لمس و پوشش در شرایط ضرورت و اضطراری
- 3. احکام سخن گفتن با نامحرم
- 4. مسائل متفرّقه
- ازدواج / فضیلت و اهمیّت ازدواج
- نکوهش ترک ازدواج به خاطر ترس از فقر
- وساطت در امر ازدواج
- آسان‌گیری در امر ازدواج
- مباحث مقدّماتی ازدواج
- آنچه برای مردان در مورد ازدواج مستحب و مکروه شمرده شده
- آنچه برای زنان در مورد ازدواج، مستحب و مکروه شمرده شده
- پیشنهاد ازدواج به زن شوهردار
- حکم مواردی که صحّت عقد ازدواج محلّ اشکال است
- اقسام ازدواج
- شرایط زوجین
- 1. از محارم یکدیگر یا کسانی که ازدواج با آنان باطل است، نباشند
- 2. با اختیار خود اقدام به ازدواج نمایند
- 3. بالغ و عاقل باشند یا عقد با اذن ولیّ شرعی آنان باشد
- افرادی که ازدواج با آنان حرام و باطل است / 1. محارم انسان
- الف. محارم نسبی
- ب. محارم سببی
- افرادی که به زوج محرم میشوند
- افرادی که به زوجه محرم میشوند
- سایر مسائل مربوط به محارم سببی / محرم نبودن فرزندان قبلی زوج و زوجه به یکدیگر
- ازدواج مرد با دختر همسر و خواهر همسرش
- ازدواج مرد با برادر‌زاده یا خواهرزادۀ همسرش
- کیفیّت محرمیّت با فرزند خوانده از طریق عقد موقّت
- ج. محارم رضاعی / افرادی که با شیر دادن محرم میشوند
- کیفیّت محرمیّت با فرزند خوانده از طریق شیر دادن
- شرایط شیر دادنی که موجب محرم شدن رضاعی است / شرایط ده‌گانۀ کلّی
- شرایط ویژۀ شیر دادن یک شبانه‌روز
- شرایط ویژۀ شیر دادن پانزده وعده
- مسائل متفرّقه شیر دادن
- راههای اثبات محرمیّت از طریق رضاع (شیرخوردن)
- (ادامۀ افرادی که ازدواج با آنان حرام و باطل است) / 2. زن شوهردار
- 3. زنی که در عدّه است
- 4. زن شوهرداری که فرد با او زنا کرده
- 5. زنی که در عدّه بوده و فرد با وی زنا کرده
- وطی به شبهه بدون عقد ازدواج در ایام عدّه یا با زن شوهردار یا بی شوهر
- 6. فرد مُحرِم
- 7. زنی که سه مرتبه فرد وی را طلاق داده
- 8. زن و شوهری که لِعان کرده اند
- 9. زنی که زوجۀ پنجم فرد به حساب آید
- 10. کافر و مرتدّ
- 11. دختر، نوه، مادر، مادربزرگ و خواهر کسی که فرد با وی لواط کرده
- احکام ازدواج با زنی که زنا کرده
- افرادی که در امر ازدواج ولیّ شرعی محسوب میشوند
- ولایت بر فرد نابالغ ومجنون / پدر و پدربزرگ پدری
- وصیّ پدر یا پدربزرگ پدری
- حاکم شرع
- ولایت بر سفیه
- ولایت بر دختر بالغۀ رشیدۀ باکره
- صیغۀ عقد ازدواج و شرایط آن
- 1. ایجاب و قبول انجام شود
- 2. موالات بین ایجاب و قبول رعایت شود
- 3. بین ایجاب و قبول، مطابقت باشد
- 4. عقد، به امری که هنوز اتّفاق نیفتاده یا نامعلوم است، وابسته و معلّق نباشد
- 5. شروع مدّت عقد از هنگام تحقّق آن باشد (بنابر احتیاط واجب)
- شرایط عاقد
- 1. معنای صیغۀ عقد را - هرچند به‌طور اجمالی - بداند
- 2. هنگام اجرای صیغۀ عقد قصد انشاء و ایجاد معنای آن را داشته باشد
- 3. عاقل و بالغ باشد
- 4. اگر عاقد غیر از زوجین است، وکیل یا ولیّ آنان بوده یا از آنها اجازه داشته باشد
- 5. اگرعاقد وکیل زن و مرد، یا ولیّ شرعی آنان است، در موقع عقد زوجین را معیّن کند.
- آداب عقد ازدواج
- کیفیّت خواندن صیغۀ عقد دائم
- شروط ضمن عقد ازدواج
- مهریه[1] / تعریف مهریه
- نوع مهریه و شرایط آن
- مقدار مهریه و تعیین آن
- لازم نبودن تعیین خصوصیّات مهریه در عقد دائم
- قصد عدم پرداخت مهریه
- قرار دادن حقّ فسخ در مهریه
- بخشش مهریه
- مطالبۀ مهریه
- امتناع از تمکین تا زمان پرداخت مهریه
- موارد ساقط شدن نصف مهریه
- قرار گرفتن مهریه بر عهدۀ فردی غیر از زوج
- قرار دادن مهریه برای فردی غیر از زوجه
- شیربها و مانند آن
- مهر المثل
- وظایف زن و شوهر در زندگی مشترک
- حقوق شوهر بر زن / الف. تمکین نسبت به استمتاعات حلال متعارف
- ب. خارج نشدن از منزل بدون اجازۀ شوهر
- سایر امور مربوط به بانوان
- حقوق زن بر شوهر / الف. تأمین نفقات همسر دائمی
- ب. معاشرت به معروف (امساک به معروف)
- ج. ترک نکردن نزدیکی بیش از چهارماه
- حقّ القَسْم (مربوط به مردی که بیش از یک همسر دارد)
- احکام نشوز مرد یا زن
- تعیین حَکَم در موارد نشوز و تنفّر
- فسخ ازدواج
- 1. خیار عیب / الف. عیب‌هایی که شوهر میتواند به سبب آنها عقد را فسخ نماید
- ب. عیب هایی که زن میتواند به سبب آنها عقد ازدواج را فسخ نماید
- راههای ثابت شدن خیار عیب
- ثابت نبودن خیار عیب در غیرعیوب خاص
- فوری بودن خیار عیب
- اعمال خیار عیب بدون مراجعه به حاکم شرع
- رضایت به عیب و اسقاط حقّ فسخ
- استحقاق یا عدم استحقاق مهریه در موارد خیار عیب
- خیار تدلیس / حرام بودن تدلیس
- موارد خیار تدلیس
- استحقاق یا عدم استحقاق مهریه در موارد تدلیس
- رضایت به عقد در مورد تدلیس و اسقاط حقّ فسخ
- فوری بودن خیار تدلیس
- مسائل مشترک خیار عیب و خیار تدلیس
- عقد موقّت
- صیغۀ عقد موقّت و احکام خاصّ آن
- برخی از شرایط صحّت عقد موقّت[1]
- 1. مهریه معیّن باشد و در صیغۀ عقد ذکر گردد
- شرایط مهریه و نوع آن
- صورت‌های مالکیّت زوجه نسبت به تمام یا بخشی از مهریه
- 2. مدّت عقد معیّن باشد و در صیغۀ عقد ذکر گردد
- 3. شروع مدّت عقد موقّت از هنگام تحقّق آن باشد (بنابر احتیاط واجب)
- 4. مدّت عقد از مقدار احتمالی عمر زوجین یا یکی از آن دو بیشتر نباشد
- 5. مدّت عقد موقّت برای استمتاع قابلیّت داشته باشد (بنابر احتیاط واجب)
- سایر مسائل عقد موقّت / پایان زوجیّت در عقد موقّت
- حقوق زوجین در عقد موقّت
- ازدواج موقّت با زنی که ادّعا میکند شوهر ندارد
- ازدواج موقّت با زنی که زنا کرده
- ازدواج دائم با زنی که در عقد موقّت شخص بوده
- ازدواج موقّت بدون استمتاع
- اختلاف زوجین در دائم یا موقّت بودن عقد
- برخی از احکام مربوط به اولاد / انتساب شرعی فرزند به زن و شوهر
- آداب و احکام مربوط به تولّد فرزند
- احکام عقیقه
- احکام خَتنه
- آداب و احکام شیر دادن
- حقّ حضانت و نگهداری فرزند
- در اختیار گرفتن «بچّۀ پیدا شده بی‌سرپرست»
- بعضی از حقوق فرزندان
- نفقات
- 1. نفقه همسر / شرایط همسری که تأمین نفقات وی بر زوج واجب است
- هزینه‌هایی که زوج باید آنها را برای همسرش تأمین کند
- کیفیّت در اختیار قرار دادن نفقه
- مدیون بودن زوج نسبت به نفقات همسر
- لزوم کاسبی برای تأمین نفقه
- اختیارات زوجه در مواردی که زوج نفقه نمی‌پردازد
- مقدّم بودن نفقۀ خود بر نفقۀ همسر دائمی
- 2. نفقۀ خویشاوندان / خویشاوندانی که نفقۀ آنان بر عهدۀ انسان لازم است
- شرایط لزوم پرداخت نفقۀ خویشاوند / شرایط و مسائل مربوط به نفقه گیرنده
- شرایط و مسائل مربوط به نفقه دهنده
- هزینه‌هایی که تأمین آنها برای خویشاوند (واجب النفقه) لازم است
- کیفیّت در اختیار قرار دادن نفقه
- ساقط کردن نفقه
- حکم عدم پرداخت نفقۀ خویشاوند
- 3. نفقۀ اضطرار
- 4. نفقۀ حیوانات
- طلاق / تعریف طلاق
- شرایط طلاق دهنده
- الف. بالغ باشد
- ب. عاقل باشد
- ج. قصد طلاق داشته باشد
- د. با اختیار خود اقدام به طلاق نماید
- شرایط زنی که طلاق داده میشود
- شرط اول: همسر دائمی فرد باشد
- شرط دوّم: در صورت تعدّد همسرهای دائمی، زن معیّن باشد
- شرط سوّم: در وقت طلاق از حیض و نفاس پاک باشد
- شرط چهارم: در ایّام پاکی که طلاق داده میشود، شوهرش با وی نزدیکی نکرده باشد
- شرایط طلاق
- شرط اوّل: صیغۀ مخصوص طلاق خوانده شود
- شرط دوّم: طلاق بر امری که هنوز اتّفاق نیفتاده یا نامعلوم است، معلّق نشود
- شرط سوّم: برای اجرای صیغۀ طلاق شاهد گرفته شود
- اقسام طلاق / عریف اقسام طلاق (بائن و رجعی) و موارد طلاق بائن[1]
- رجعی بودن طلاق زن حامله
- مسائل مربوط به سه طلاقه کردن زن
- پایان رابطۀ زوجیّت با طلاق بائن
- باقی بودن احکام زوجیّت در عدّۀ طلاق رجعی
- احکام رجوع کردن
- طلاق خلع و مبارات
- تعریف طلاق خلع
- شرایط طلاق خلع
- شرط اوّل: زن از شوهرش کراهت شدید و تنفّر داشته باشد
- شرط دوّم: زن مهر یا مال معیّن دیگری را به عنوان «عوض طلاق خلع» بذل نماید
- شرط سوّم: صیغۀ مخصوص طلاق خلع خوانده شود
- صیغه‌های طلاق خلع
- تعریف طلاق مبارات
- شرایط طلاق مبارات و صیغه‌های آن
- عربی بودن صیغۀ طلاق خلع و مبارات
- رجوع زن از آنچه بذل کرده در طلاق خلع و مبارات
- احکام عدّه / تعریف عدّه
- مواردی که زن باید عدّه نگه دارد
- 1. عدّۀ طلاق / زنانی که طلاق آنان عدّه ندارد
- مدّت عدّه طلاق
- الف. زن غیر حامله که مدّت زمان بین دو حیضش کمتر از سه ماه است
- ب. زن غیر حامله‌ای که مدّت زمان بین دو حیضش سه ماه یا بیشتر است
- ج. زن غیر حامله‌ای که یائسه نیست، ولی حیض هم نمیبیند
- د. زنی که حامله است
- زمان آغاز عدّۀ طلاق
- 2. عدّۀ زنی که ازدواج موقّت کرده است / لزوم رعایت عدّۀ ازدواج موقّت در غیر موارد استثنائی
- مدّت عدّۀ عقد موقّت / الف. زن حامله
- ب. زن غیر حامله‌ای که حیض نمیبیند
- ج. زن غیر حامله‌ای که حیض می‌بیند
- 3. عدّۀ زنی که با او وطی به شبهه صورت گرفته است / موارد وطی به شبهه
- مدّت عدّۀ وطی به شبهه
- زمان آغاز عدّۀ وطی به شبهه
- حکم استمتاعات شوهر در زمان عدّه
- همراه شدن عدّۀ دیگر با عدّۀ وطی به شبهه
- موارد تعدّد و عدم تعدّد عدّۀ وطی به شبهه
- 4. عدّه فسخ و انفساخ
- 5. عدّه وفات (عدّه زنی که شوهرش فوت شده است) / لزوم عدّۀ وفات
- مدّت عدّۀ وفات و کیفیّت محاسبۀ آن
- لزوم ترک زینت در زمان عدّۀ وفات (حداد)
- بیرون رفتن از خانه و نفقه نسبت به زنی که در عدّۀ وفات است
- مسائل متفرّقۀ عدّه / جلو انداختن ایّام حیض با استفاده از دارو
- ازدواج با زنی که ادّعا میکند در عدّه نیست
- ازدواج با زنی که ادّعا میکند یائسه است
- ادّعای شوهردار بودن زن بعد از ازدواج وی
- ازدواج یا وکالت درعقد نسبت به زنی که ادّعا دارد شوهرش فوت شده
- طلاق‌های وکالتی و ولایتی
- طلاق وکالتی
- طلاق ولایتی (توسط حاکم شرع)
- صورت اوّل: زنی که شوهرش زنده است و دسترسی به وی (هر چند با تماس تلفنی و تحقیق) ممکن است
- 1. رها نمودن زوجه و معلّقه گذاشتن وی
- 2. پرداخت نکردن نفقۀ واجب زوجه
- 3. اذیّت کردن زوجه و سوء معاشرت با وی
- مجوّز نبودن عسر و حرج برای طلاق ولایتی در غیر سه مورد فوق
- صورت دوّم: زنی که شوهرش زنده است، ولی دسترسی به وی به هیچ طریقی ممکن نیست
- شوهر نفقۀ همسرش را عمداً یا به سبب عدم قدرت مالی نپردازد و خود را از حاکم شرع عمداً مخفی نماید
- حکم صورتی که شوهر قصد مخفی کردن خود از حاکم شرع را ندارد یا این امر محرز نباشد
- صورت سوّم: زنی که شوهرش مفقود الاثر است و از زنده بودن یا وفات او اطلاعی نیست
- احکام پزشکی / مسائل مربوط به لمس و نظر در مراجعات پزشکی
- ضمان پزشک در صورت آسیب به بیمار
- کالبد شکافی (تشریح) و پیوند اعضاء / کالبد شکافی بدن میّت مسلمان
- کالبد شکافی بدن میّت غیر مسلمان
- کالبد شکافی در موارد ضرورت
- قطع عضو بدن میّت کافر جهت پیوند به بدن مسلمان زنده
- قطع عضو میّت مسلمان جهت پیوند به بدن مسلمان زنده
- وصیّت به قطع اعضای بدن بعد از وفات جهت پیوند به مسلمان زنده
- مرگ مغزی و احکام مربوط به آن
- قطع بعضی از اعضای بدن فرد زنده جهت پیوند به دیگران
- پیوند زدن برخی از اعضای بدن حیوان به انسان
- تغییر جنسیّت / ملاک در جنسیّت افراد
- تغییر جنسیّت صوری
- تغییر جنسیّت صوری مرد به زن
- تغییر جنسیّت صوری زن به مرد
- حکم تغییر جنسیّت به صورت فوق
- تغییر جنسیّت واقعی
- آشکارسازی و کشف واقعیّت جنسی
- شبیه‌سازی
- احکام پیشگیری از بارداری
- احکام تلقیح مصنوعی
- 1. تلقیح مصنوعی داخل رحمی / تلقیح زن با منی غیر شوهر
- تلقیح زن با منی شوهر
- 2. تلقیح مصنوعی خارج از فضای رحم
- اجیر شدن زن پذیرای جنین به عنوان مادر جانشین
- روابط سببی، نسبی نوزاد متولّد شده از تلقیح مصنوعی
- احکام سقط جنین / حرام بودن سقط جنین
- سقط جنین بعد از دمیده شدن روح
- سقط جنین قبل از دمیده شدن روح
- سقط جنین به جهت فقر و مشکلات اقتصادی
- سقط جنین به جهت معلولیّت و ناقص الخلقه بودن
- آزمایشهای پزشکی دوران بارداری
- سقط جنینی که از زنا پدید آمده
- اقدام پزشک بر سقط جنین
- استفاده از داروهای سقط کننده در موارد شک در حاملگی
- مقدار دیۀ سقط جنین
- مراحل تکامل جنین
- دیه قطع اعضای جنین
- دیه سقط جنینی که از زنا پدید آمده است
- کسانی که دیۀ سقط جنین بر آنان ثابت میشود
- کسانی که از دیۀ سقط جنین ارث میبرند
- بخشش دیه
- وارث جنینی که از زنا پدید آمده است
- سقط جنین موجب قصاص نمی‌شود
- کفّاره سقط جنین
- مسائل متفرّقه پزشکی / استمناء جهت امور پزشکی
- ترمیم بکارت زن
- اهدای خون
- قتل از روی ترحّم (اتانازی)
- تزریق دارو یا واکسن به بیمار
- یادگیری مسائل محلّ ابتلا برای پزشکان و پرستاران
- برخی از احکام مربوط به بیماری‌های مسری و واگیردار
- توصیه‌هایی جهت رفع گرفتاری‌ها و ابتلائات عمومی
- وقف / فضیلت وقف
- تعریف و اقسام وقف / تعریف وقف
- تقسیم وقف از جهت مفهوم و ارکان
- اقسام نوع دوّم وقف
- 1. وقف بر عین خاص
- 2. وقف بر عنوان قابل انطباق بر افراد
- 3. وقف بر جهات
- کیفیّت مالکیّت موقوف علیه نسبت به منافع مال وقفی
- حکم فضای بالا و پایین ملک وقفی
- وقف منفعت و انتفاع
- وقف انتفاع
- وقف منفعت
- وقف اعم از انتفاع و منفعت
- شرایط تحقّق وقف
- 1. انشاء وقف صورت بگیرد
- 2. وقف، موقّت و برای مدّت خاصّی نباشد
- 3. وقف، منقطع الاوّل نباشد
- 4. وقف، معلّق و وابسته به امر دیگر نباشد (وقف تعلیقی نباشد)
- 5. واقف مال را بر خودش وقف نکند (وقف بر نَفْس)
- استفاده واقف از مال موقوفه
- 6. مال وقفی تحویل داده شود (در برخی موارد)
- معنای تحویل (قبض)
- تحویل در وقف عام
- شرایط واقف
- شرط اختصاصی وقف مسجد
- شرایط مالی که وقف میشود (عین موقوفه)
- 1. قبلاً وقف نشده باشد
- 2. خود شیء (عین)[1] باشد؛ نه منفعت و حقّ و دین
- 3. استفادۀ حلال داشته باشد و برای حلال وقف شود
- 4. شرعاً دارای مالک یا در حکم آن باشد
- 5. حقّ فرد دیگری به آن تعلّق نداشته باشد
- 6. با استفاده از بین نرود
- 7. معیّن باشد
- وقف مشاع
- تقسیم وقف مشاع
- وقف سهام در شرکتهای سهامی بورسی
- شرایط موقوف علیه (شخص یا شیء یا جهتی که مال برای آن وقف شده است)
- 1. معیّن باشد
- وقف بر عنوان جامع و عناوین متعدّد
- 2. موجود باشد (در وقف خاص)
- 3. وقف بر حرام نباشد
- توضیح برخی از عبارت‌هایی که در وقف بکار رفته است / الف) محدودۀ موقوف علیهم
- ب) (توضیح عبارت‌های مربوط به) کیفیّت مصرف در وقف
- کیفیّت استفادۀ موقوف علیهم متعدّد از مال وقفی محدود
- چند مسأله دربارۀ کیفیّت استفاده از مدارس وقفی[1]
- کاهش ارزش پول در موارد تعیین مبلغ از درآمد موقوفه
- اجارۀ مال وقفی نسبت به موقوف علیهم آینده
- معلوم نبودن موقوف علیه
- تغییر دادن عنوان موقوفه یا شرایط آن
- مباحث مربوط به عدم امکان استفاده از موقوفه / خراب شدن موقوفه / خراب شدن مسجد
- خراب شدن موقوفاتی غیر از مسجد
- مرحلۀ اول: امکان تعمیر و برگرداندن عنوان اولیّه بدون فروش آن ممکن است؛[1]
- مرحلۀ دوّم: بازسازی و برگرداندن عنوان اولیّه تنها با فروش حدّاقل قسمتی از آن ملک حاصل میشود؛[1]
- مرحلۀ سوّم: به هیچ وجه بازسازی موقوفه با حفظ عنوان اولیّه ممکن نیست؛
- مرحلۀ چهارم: از ملک مذکور هیچ استفادۀ دیگری که بتوان آن را در جهت وقف بکار گرفت ممکن نباشد؛
- مرحلۀ پنجم: هیچ یک از موارد فوق ممکن نباشد؛
- خراب شدن قسمتی از موقوفه
- خارج نشدن موقوفه از وقف بودن، با وجود امکان استفاده از آن
- از بین رفتن موقوف علیه (موردی که مال بر آن وقف شده)
- بدون استفاده ماندن یا متروکه شدن موقوفه
- مخارج تعمیر و ترمیم موقوفه
- فروش و تبدیل موقوفه
- واگذاری حقّ تقدیمی یا حقّ پذیرۀ موقوفه
- انتقال یا تصرّف در اموال مربوط به موقوفه
- خراب یا بلااستفاده شدن اموالی که بر موقوفهای وقف شده[1]
- حکم اموالی که مشکوک است وقف بر موقوفهای شده یا ملک آن است
- راههای ثابت شدن وقف
- تولیت وقف / تولیت مسجد
- تولیت سایر وقف‌ها / تعیین متولّی
- قبول تولیت
- شرایط متولّی
- وظایف متولّی
- حکم وقف بدون متولّی
- حقّ التّولیه (حقّ الزّحمۀ متولّی)
- ناظر بر متولّی و نظارت استطلاعی و استصوابی
- حبس و ملحقات آن / حبس / تعریف حبس
- حبس بر جهات
- حبس بر افراد
- فروش مال حبس شده
- سُکنیٰ
- وصیّت / فضیلت وصیّت و اهمیّت آن
- واجب بودن عمل به وصیّت و حرمت تغییر آن
- تعریف وصیّت و اقسام آن / تعریف وصیّت و حکم واجب یا مستحب بودن آن
- وظایف کسی که نشانه‌‌های مرگ را در خود می بیند
- اقسام وصیّت
- کیفیّت تحقّق وصیّت و زمان آن
- قبول و ردّ وصیّت
- انصراف از وصیّت یا تغییر آن
- شرایط وصیّت کننده
- 1. بالغ باشد
- 2. عاقل باشد
- 3. سفیه نباشد
- 4. وصیّت را با قصد و اختیار انجام دهد
- 5. قاتل خودش نباشد
- شرایط و احکام کسی که برای او وصیّت شده (موصیٰ له) / مشروط بودن صحّت وصیّت تملیکی به وجود موصیٰ له
- مشروط نبودن صحّت وصیّت عهدی به وجود موصیٰ له
- تقسیم مساوی مال در صورت متعدّد بودن موصیٰ له
- مسلمان نبودن کسی که برای وی وصیّت شده
- وصیّت برای بچّۀ نابالغ و قرار دادن حقّ تصرّف در مال مورد وصیّت برای غیر ولیّ شرعی
- شرایط آنچه مورد وصیّت واقع شده است (موصیٰ به)
- 1. مال مورد وصیّت قابلیّت انتقال به دیگری را داشته باشد
- 2. مال مورد وصیّت منفعت حلال قابل توجّه داشته باشد
- 3. مورد وصیّت عمل حرام یا سفیهانه نباشد
- 4. وصیّت بیشتر از ثلث نباشد
- مقصود از ثلث اموال
- مواردی که از اصل مال متوفّیٰ پرداخت میشود
- مواردی که از ثلث مال پرداخت میشود
- احکام وصیّت بیشتر از ثلث
- سایر احکام آنچه مورد وصیّت واقع میشود (موصیٰ به) / تصرّف ورثه یا دیگران در مال مورد وصیّت
- کسر هزینه‌های عمل به وصیّت از ثلث
- تعیین ثلث اموال در مال مشخّص
- کسر مشاع از اموال هنگام فوت یا هنگام وصیّت
- وصیّت به اجاره دادن مال معیّن یا سرمایه‌گذاری آن
- تخلّف و امتناع از عمل به وصیّت یا تأخیر در عمل به آن
- عدم امکان فروش مال مورد وصیّت به قیمت واقعی آن
- از بین رفتن بخشی از اموال متوفّیٰ قبل از عمل به وصیّت
- ترقّی قیمت و افزایش ارزش بازاری ثلث متوفّیٰ
- وصیّت به ثلث بدون ذکر موارد مصرف آن
- اضافه آمدن ثلث بعد از عمل به وصایا
- عدم امکان عمل به وصیّت
- معلوم نبودن اینکه وصیّت بیش از ثلث است یا نه
- ابراء ذمّۀ بدهکار به صورت معلّق بر فوت
- وصیّت به منافع ملک
- کاهش ارزش پول یا افزایش هزینه‌ها از زمان وصیّت تا اجرای آن
- پرداخت مال به ورثۀ نیازمند، از محلّ وصیّت کمک به نیازمندان
- حکم وصیّت به محرومیّت از ارث
- معلوم نبودن مورد وصیّت
- وصیّت مردّد بین اقلّ و اکثر (کمتر و بیشتر)
- احکام وصیّ / شرایط وصیّ
- 1. عاقل باشد
- 2. بالغ باشد (بنابرمشهور)
- 3. بنابر احتیاط واجب مسلمان باشد (در صورتی که وصیّت کننده مسلمان است)
- 4. مورد اطمینان باشد
- وصیّ قرار دادن زن، نابینا، لال و وارث
- وصیّ قرار دادن شخصیّت حقوقی
- قبول وصایت
- قرار دادن دو یا چند نفر به عنوان وصیّ
- اختلاف بین دو یا چند وصیّ در عمل به وصیّت
- فاقد شرایط شدن دو یا چند وصیّ
- تعیین وصیّ دیگر توسط وصیّ
- وکیل گرفتن وصیّ
- عدم توانایی وصیّ در عمل به وصیّت به صورت انفرادی
- تعیین نشدن وصیّ توسط وصیّت کننده
- موارد امین بودن وصیّ و حکم خیانت وی
- اجرت کار وصیّ
- تفاوت نظر اجتهادی یا تقلیدی وصیّت کننده با وصیّ در عمل به وصیّت
- راههای اثبات وصایت (وصیّ بودن)
- ناظر بر وصیّت / جواز تعیین ناظر
- اقسام ناظر / ناظر استطلاعی (اطلاعی)
- نظارت استصوابی
- فوت ناظر
- راههای اثبات نظارت (ناظر بودن)
- احکام قیّم / قرار دادن قیّم از طرف پدر یا جدّ پدری
- محدودۀ ولایت قیّم
- اجرت المثل قیّم بابت کارهایی که برای یتیم انجام داده
- راههای اثبات قیمومت (قیّم بودن)
- راههای اثبات وصیّت / راههای اثبات وصیّت عهدی
- راههای اثبات وصیّت تملیکی
- یافتن دست نوشته‌ای از متوفّی که حاکی از وصیّت وی باشد
- تعارض گفتۀ فرد با بیّنه در مورد وصیّت یا عدم وصیّت وی
- نکات قابل توجّه در نگارش وصیّت‌نامه
- ارث / دسته‌بندی کلّی وارثین به‌طور خلاصه
- تفصیل و جزئیّات ارث هر یک از وارثین / ارث دستۀ اوّل
- جانشینی نوه ها در جایگاه اولاد
- فرزند خوانده
- ارث زن یا شوهر به همراه طبقۀ اول ارث
- نصیب مستحبّی جدّ و جدّه از سهم الارث پدر و مادر متوفّیٰ
- ارث دستۀ دوّم / الف. ارث جدّ و جدّه
- ارث زن یا شوهر به همراه جدّ یا جدّه
- ب. ارث برادر و خواهر
- ارث برادر‌زاده و خواهرزادۀ میّت
- ارث زن یا شوهر همراه با برادر و خواهر
- ج. ارث جدّ و جدّه به همراه برادر و خواهر
- جدّ و جدّه و برادر و خواهر به همراه فرزندانِ برادر و خواهر
- زن یا شوهر همراه با دو گروه اجداد و جدّات و برادران و خواهران
- ارث دستۀ سوّم / الف. ارث عمو و عمّه
- ارث زن یا شوهر به همراه عمو و عمّه
- ب. ارث دایی و خاله
- ارث زن یا شوهر به همراه دایی و خاله
- ج. ارث عمو و عمّه همراه با دایی و خاله
- ارث زن یا شوهر همراه با عمو و عمّه و دایی و خاله
- ارث فرزندان عمو و عمّه و دایی و خاله
- ارث عمو و عمّه و دایی و خالۀ پدر و مادر میّت
- ارث زن و شوهر / مقدار سهم الارث زن و شوهر
- ارث در ازدواج موقّت
- نوع اموالی که زن و شوهر از یکدیگر ارث میبرند و کیفیّت آن
- حکم ارث نسبت به ازدواجی که در مرض موت واقع شده
- ارث زن و شوهری که بین آنان طلاق واقع شده
- حکم ارث لباس و وسایلی که شوهر در اختیار زن قرار داده
- احکام حَبْوَه
- مواردی که ارث به امام(علیه السلام) می‌رسد
- عَوْل و تَعْصیٖب / عَوْل
- تَعْصیٖب
- هبه یا صلح اموال در زمان حیات به فرزندان مشروط به ارث نبردن آنان
- موانع ارث
- 1. کفر و ارتداد
- 2. قتل
- 3. متولّد شدن از زنا
- احکام ارث حَمْل (جنین)
- احکام ارث مفقود الاثر
- حکم ارث افراد خنثیٰ (دو جنسی‌ها)
- حکم توارث افرادى که در اثر غرق، زلزله، تصادفات رانندگی و مانند آن فوت شده‌اند
- دیات
- اقسام قتل
- 1. قتل عمدی
- 2. قتل شبه عمد
- 3. قتل خطئی
- قتل فردی به اعتقاد مهدور الدّم بودن وی
- شراکت در قتل
- تسبیب در قتل
- سوانح رانندگی
- حکم قتل عمدی
- حکم قتل غیر عمدی
- عاقله / تعریف عاقله
- کیفیّت توزیع دیه بر عاقله
- ناتوانی عاقله یا امتناع آنان از پرداخت دیه
- وظیفۀ عاقله در مورد آسیبهای بدنی غیر از قتل
- جنس و مقدار دیۀ قتل
- مدّت پرداخت دیه
- حکم قتل در ماه‌های حرام
- مستحقّین دیه قتل
- کفّارۀ قتل
- دیۀ از بین بردن یا قطع بعضی از اعضا یا حواس بدن / دیۀ کوری چشم
- دیۀ آسیب به پلک چشم
- دیۀ قطع یا کری گوش
- دیۀ قطع بینی
- دیۀ قطع زبان
- دیۀ از بین بردن دندان
- دیۀ قطع دست
- دیۀ قطع انگشتان دست
- دیۀ قطع پا
- دیۀ قطع انگشتان پا
- دیۀ قطع پستان زن
- دیۀ از بین بردن بیضه‌های مرد
- دیۀ قطع نخاع
- دیه زوال عقل
- تفاوت دیۀ مرد و زن در قطع اعضا و سایر آسیبهای بدنی
- دیۀ آسیبهای «سر وصورت»
- 1. جراحت خارصه
- 2. جراحت دامیه
- 3. جراحت باضعه
- 4. جراحت سمحاق
- 5. جراحت موضحه
- 6. شکستگی هاشمه
- 7. شکستگی منقّله
- 8. شکستگی مأمومه
- دیۀ آسیبهای بدنی «غیر از سر و صورت»
- دیۀ شکستگی شانه
- دیۀ شکستگی بازو
- دیۀ شکستگی آرنج دست
- دیۀ شکستگی ساعد دست
- دیۀ شکستگی مچ دست
- دیۀ شکستگی ران پا
- دیۀ شکستگی زانوی پا
- دیۀ شکستگی ساق پا
- دیۀ شکستگی قدم یا پاشنۀ پا
- دیۀ شکستگی پشت
- دیۀ شکستگی ترقوه‌ها
- دیۀ شکستگی دنده ها
- شکستگی گردن
- دیه شَل یا فلج شدن اعضا
- دیۀ جراحت «جائفه» در بدن
- دیۀ ضربه زدن به صورت یا بدن که موجب سرخی، کبودی یا سیاهی شود
- جنس دیه در آسیبهای بدنی غیر از قتل
- حکم مواردی که در شرع دیه برایش معیّن نشده است
- آسیبهای متعدّد (حکم تداخل یا عدم تداخل آسیبها)
- بیشتر بودن هزینۀ معالجه و درمان از مقدار دیه
- آسیب و صدمه بر جسد میّت
- معلوم نبودن مقدار دیه در شبهۀ موضوعی
- بخشش دیۀ مربوط به بچّه نابالغ
- مواردی که آسیب رساندن به دیگری موجب دیه نمی‌شود
- مقدار شرعی درهم و دینار
- احکام بانکها و مؤسّسات مالی اعتباری[1] / مباحث مقدّماتی
- اقسام بانکها
- انواع حساب‌های بانکی
- 1. حساب پس انداز
- 2. حساب جاری
- 3. حساب سرمایه گذاری وکالتی
- احکام شرعی بانکها / حکم کلّی در مورد مالکیّت اموال بانک
- احکام قرض دادن و قرض گرفتن از بانکها
- قرض دادن و قرض گرفتن از بانک خصوصی
- حکم کلّی قرض دادن به بانک دولتی و قرض گرفتن از آن
- قرض دادن به بانک دولتی
- قرض گرفتن از بانک دولتی
- قرض دادن به بانک مشترک (نیمه دولتی) و قرض گرفتن از آن
- جوایز بانک برای حساب پس‌انداز
- سرمایه‌گذاری وکالتی بانکی / کیفیّت عملکرد بانک در این نوع فعالیّت
- حکم سرمایه‌گذاری وکالتی
- تسهیلات بانکی (توضیحات و مسائل کلّی) / کیفیّت عملکرد بانک در مورد تسهیلات بانکی
- احکام عمومی تسهیلات بانکی / حکم کلّی تسهیلات بانکی
- پیش‌شرط در اعطای تسهیلات بانکی / عملکرد بانک در مورد پیش‌شرط
- حکم پیش‌شرط تسهیلات
- حکم انسداد حساب برای اعطای تسهیلات
- لزوم تفهیم قرارداد به متقاضی
- حکم صرف تسهیلات در غیر جهت تعیین شده
- دریافت تسهیلات از بانک دولتی یا مشترک در قراردادهای ربوی
- انواع تسهیلات بانکی و احکام ویژۀ مربوط به هر یک از آنها / 1. تسهیلات فروش اقساطی / معنای تسهیلات فروش اقساطی
- حکم تسهیلات فروش اقساطی
- 2. تسهیلات مرابحه / معنای تسهیلات مرابحه
- حکم کلّی تسهیلات مرابحه
- خرید و فروش خدمات با کارت تسهیلات مرابحه
- 3. تسهیلات سلف / معنای تسهیلات سلف
- حکم تسهیلات سلف
- 4. تسهیلات اجاره به شرط تملیک / معنای تسهیلات اجاره به شرط تملیک
- حکم تسهیلات اجاره به شرط تملیک
- 5. تسهیلات خرید دین / معنای تسهیلات خرید دین
- حکم تسهیلات خرید دین
- 6. تسهیلات جُعاله[1] / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات جُعاله
- جعالۀ اولیّه (جعالۀ نسیه)
- جعالۀ ثانویّه (جعالۀ نقد)
- حکم تسهیلات جعاله
- 7. تسهیلات سفارش ساخت (استصناع) / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات سفارش ساخت
- استصناع اوّلی (استصناع نسیه)
- استصناع ثانوی (استصناع نقد)
- سفارش ساخت (استصناع)
- فروش اقساطی
- حکم تسهیلات سفارش ساخت
- 8. تسهیلات مضاربه[1] / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات مضاربه
- حکم تسهیلات مضاربه
- 9. تسهیلات مشارکت / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات مشارکت
- حکم تسهیلات مشارکت
- 10. تسهیلات مزارعه[1] / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات مزارعه
- حکم تسهیلات مزارعه
- 11. تسهیلات مساقات[1] / کیفیّت عملکرد بانک در تسهیلات مساقات
- حکم تسهیلات مساقات
- واگذاری امتیاز وام یا تسهیلات بانکی به دیگران
- خدمات بانکی
- 1. حواله های بانکی (داخلی و خارجی) / توضیح حواله‌های بانکی
- نمونۀ اوّل حوالۀ بانکی و حکم آن
- نمونۀ دوّم حوالۀ بانکی و حکم آن
- نمونۀ سوّم حوالۀ بانکی و حکم آن
- 2. ضمانت بانکی / معنای ضمانت نامۀ بانکی و برخی از اقسام آن
- حکم اقسام مذکور از ضمانت‌نامه‌های بانکی
- 3. افتتاح اعتبارات اسنادی / معنای افتتاح اعتبارات اسنادی و اقسام آن
- حکم افتتاح اعتبارات اسنادی
- 4. وصول اسناد تجاری (مانند چک یا سفته) و حکم آن
- 5. تنزیل اسناد تجاری (فروش چک یا سفته) و حکم آن
- 6. واگذاری اوراق بهادار و حکم دریافت کارمزد در قبال آن
- توضیح خدمات بانکی در اوراق قرضه
- حکم کارمزد عرضۀ اوراق قرضه
- توضیح خدمات بانکی در اوراق سهام و سایر اوراق بهادار(غیر اوراق قرضه)
- حکم کارمزد عرضۀ اوراق سهام یا سایر اوراق بهادار(غیر اوراق قرضه)
- 7. خرید و فروش ارز / توضیح خدمات بانکی در خرید و فروش ارز
- حکم مبادلات ارزی
- 8. اضافه‌برداشت / معنای اضافه‌برداشت در فعالیّت بانکی
- حکم اضافه‌برداشت و دریافت سود در قبال آن
- توضیح خدمات بانک در نگهداری کالا و فروش کالاهای متروکه
- حکم ارائۀ خدمات نگهداری کالا
- حکم فروش کالاهای متروکه
- 10. صندوق امانات / توضیح خدمت بانکی صندوق امانات
- حکم خدمات صندوق امانات
- 11. وکالت و وصایت / توضیح خدمت بانکی وکالت و وصایت
- حکم ارائۀ خدمات وکالتی یا وصایتی
- دیرکرد درمعاملات بانکی
- اشتغال دربانک
- الف. فعالیّت بانکی حرام
- ب. فعالیّت بانکی مجاز
- حکم حقوق کارمند بانک
- احکام صندوقهای قرض‌الحسنۀ غیر رسمی / اقسام صندوقهای قرض‌الحسنۀ غیر رسمی
- حکم صندوق قرض‌الحسنۀ نوع اوّل
- احکام صندوقهای قرض‌الحسنۀ نوع دوّم
- مسائل مربوط به امور ربوی / شرط پرداخت مبلغ بیشتر
- شرط پرداخت کارمزد
- دیرکرد یا خسارت تأخیر تأدیه
- شرط ادارۀ مجّانی صندوق
- شرط پرداخت حقّ عضویّت
- شرط وثیقه گذاشتن بخشی از وام
- سایر مسائل مربوط به فعالیّت این نوع از صندوق‌ها / قرض ندادن پول خود قرض گیرنده به وی
- رعایت شرایطی که اعضا برای وام مقرّر نموده‌اند
- توافقی بودن پرداخت وام با قرعه و مانند آن
- الزامی نبودن استمرار عضویّت افراد
- نمونۀ جدول قرض‌الحسنه اعطایی به اعضا و کیفیّت بازپرداخت آن
- راه‌کارهایی برای رهایی از ربا
- شیوه های رهایی از ربای دیرکرد>>>راهکار اول: «مصالحه»
- نمونه جدول مصالحه
- راهکار دوم: «افزایش نرخ سود در عقود اسلامی (غیر قرض)»
- راهکار سوم: «افزایش مدّت قرارداد در عقود مبادلهای»
- راهکار چهارم: «فسخ معاملۀ قبل و انعقاد معامله جدید»
- بررسی بعضی دیگر از راهکار‌ها در اصلاح دیرکرد / الف. «عقد محاباتی به شرط تأخیر در پرداخت بدهی»
- ب. «قبول نکردن شرط دیرکرد از طرف بدهکار»
- شیوه‌های رهایی از ربای قرضی / راهکار اوّل: «هبۀ مشروط به هبه»
- راهکار دوّم: «صلح مشروط به صلح»
- راهکار سوّم: «بیع عِیْنَه»
- راهکار چهارم: «معاملۀ مرکّب نقد و نسیه»
- قرارداد وکالت‌نامه نقد و نسیه
- شرایط ضمن عقد وکالت:
- تذکّرات
- راهکار پنجم: «قرارداد بیع و شرط اجاره»
- راهکار ششم: «تبدیل قرض به فروش ارز»
- راهکار هفتم: «قرارداد وکالت، جعاله در فعالیّت اقتصادی»
- قرارداد وکالت، جعاله در فعالیتهای اقتصادی (1)
- قرارداد وکالت، جعاله در فعالیتهای اقتصادی (2)
- راهکار هشتم: «قرارداد وکالت، مصالحه در فعالیّتهای اقتصادی»
- قرارداد وکالت، مصالحه در فعالیّتهای اقتصادی (1)
- قرارداد وکالت، مصالحه در فعالیّتهای اقتصادی (2)
- قرارداد وکالت، مصالحه در فعالیّتهای اقتصادی (3)
- بررسی برخی دیگر از راهکارهای رهایی از ربای قرضی / الف. «عقد محاباتی به شرط قرض»
- ب. «قبول نکردن شرط زیاده از طرف قرض گیرنده»
- بیمه / تعریف بیمه
- اقسام رایج بیمه
- شرایط قرارداد بیمه
- شرایط بیمهگر و بیمه‌گذار
- فسخ بیمه
- تخلّف بیمهگر یا بیمه‌گذار از عمل به تعهّدات
- بیمۀ نقد و نسیه
- دیر کرد، خسارت تأخیر تأدیه در قرارداد بیمه
- شرط هبه یا صلح بدون عوض در ضمن عقد بیمه
- بیمۀ سرمایه‌گذاری و حکم سود آن
- اعطای وام یا تسهیلات توسط شرکتهای بیمه
- ارائه اطلاعات نادرست به شرکت بیمه
- بورس / توضیحات مقدّماتی کلّی بورس
- توضیحات تفصیلی بازار بورس / اوراق بهادار / 1. اوراق سهام / تعریف اوراق سهام
- حکم کیفیّت مالکیّت صاحبان اوراق سهام
- توضیح محدودۀ اختیارات سهام‌داران در مورد سهام از نظر قانونی
- حکم خرید و فروش سهام و سایر احکام مرتبط با آن / شرایط صحّت خرید و فروش سهام
- خرید و فروش برند شرکت
- معامله بر نوسانات قیمت / توضیح معامله بر نوسانات قیمت در بورس
- حکم معامله بر نوسانات قیمت
- فروش سهام به صورت مالکیّت موقّت
- تحویل سهام فروخته شده
- خرید سهام بانک
- خرید سهام شرکت‌هایی که تولیدات حرام یا فعالیّت ربوی دارند
- خرید سهام شرکت‌هایی که قوانین خلاف شرع دارند
- خرید سهام شرکتهای صهیونیستی
- خرید سهام شرکت‌هایی که منع قانونی دارد
- دریافت اعتبار مالی برای معاملات سهام
- قرض دادن سهام
- افزایش سهام
- افزایش سهم به روش اوّل
- افزایش سهام به روش دوّم
- افزایش سهام به روش سوّم
- حکم افزایش سهام به روش‌های فوق
- 2. سایر اوراق بهادار / توضیحات کلّی و اصطلاحات مربوط به اوراق بهادار
- حکم کیفیّت مالکیّت صاحبان اوراق بهادار
- توضیحات تفصیلی هر یک از اوراق بهادار
- 1. اوراق اجاره / توضیح اوراق اجاره و اقسام آن
- حکم اوراق اجاره
- حکم بازار ثانوی اوراق اجاره
- 2. اوراق مرابحه / توضیحات اوراق مرابحه و اقسام آن
- حکم اوراق مرابحه
- اوراق مرابحه رهنی / توضیح اوراق مرابحۀ رهنی
- حکم اوراق مرابحۀ رهنی
- بازار ثانوی اوراق مرابحه و حکم آن
- 3. اوراق سلف
- حکم اوراق سلف
- حکم بازار ثانوی اوراق سلف
- 4. اوراق مشارکت
- حکم اوراق مشارکت
- حکم بازار ثانوی اوراق مشارکت
- اوراق مشارکت قابل تعویض یا تبدیل به سهام و حکم آن
- 5. اوراق مضاربه
- حکم اوراق مضاربه
- حکم بازار ثانوی اوراق مضاربه
- 6. اوراق مزارعه
- حکم اوراق مزارعه
- حکم بازار ثانوی اوراق مزارعه[1]
- 7. اوراق مساقات
- حکم اوراق مساقات
- حکم بازار ثانوی اوراق مساقات
- 8. اوراق جعاله
- حکم اوراق جعاله
- نوعی دیگر از اوراق جعاله
- حکم بازار ثانوی اوراق جعاله
- 9. اوراق استصناع
- حکم اوراق استصناع
- حکم بازار ثانوی اوراق استصناع
- 10. اوراق منفعت
- حکم اوراق منفعت
- حکم بازار ثانوی اوراق منفعت
- 11. اوراق خرید دین
- حکم اوراق خرید دین
- اوراق خزانه (اسناد خزانه)
- حکم اوراق خزانه
- 12. اوراق رهنی
- 13. اوراق قرض‌الحسنه
- حکم اوراق قرض‌الحسنه
- حکم بازار ثانوی اوراق قرض‌الحسنه
- بورس کالا و داراییهای پایه / توضیح بورس کالا و داراییهای پایه
- احکام بورس کالا و دارایی های پایه
- گواهی سپرده کالا / توضیح گواهی سپردۀ کالا
- حکم گواهی سپردۀ کالا
- بورس ارز
- معاملات آتی (آینده) / توضیح معاملات آتی
- حکم معاملات آتی
- معاملات اختیار (آپشن) / توضیح معاملات اختیار
- حکم معاملات اختیار (آپشن)
- بازار ثانوی قراردادهای اختیار معامله
- صندوقهای سرمایه‌گذاری
- کارگزاری بورس و حکم آن
- احکام سایر کسب و کارهای مستحدثه