پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)

مرحلۀ چهارم: از ملک مذکور هیچ استفادۀ دیگری که بتوان آن را در جهت وقف بکار گرفت ممکن نباشد؛ ← → مرحلۀ دوّم: بازسازی و برگرداندن عنوان اولیّه تنها با فروش حدّاقل قسمتی از آن ملک حاصل می‌شود؛[1]

مرحلۀ سوّم: به هیچ ‌وجه بازسازی موقوفه با حفظ عنوان اولیّه ممکن نیست؛

در این صورت، باید آن ملک را به‌گونه‌ای دیگر که امکان دارد در جهت وقف بکار گیرند؛[1] مثلاً چنانچه منزلی بوده که اجارۀ آن به موقوف علیهم پرداخت می‌شده و اکنون ممکن است به عنوان زمین کشاورزی یا زمین ورزشی یا پارکینگ یا... اجاره داده شود، همین کار را انجام داده و اجاره ‌بها را به موقوف علیهم بدهند.[2]
گاه ممکن است این امر فقط با تبدیل وقف منفعت به انتفاع یا بر عکس محقّق شود؛[3] مثلاً اگر خانه‌ای وقف شده تا موقوف علیهم خود در آن ساکن شوند (وقف انتفاع)، ولی خانۀ مذکور مخروبه شده و امکان استفادۀ خود موقوف علیهم از آن مکان برای سکونت وجود نداشته باشد، در صورتی که نزدیک‌تر به نظر واقف آن است که از آن به صورت وقف منفعت استفاده شود، می‌توان آن مکان را برای استفادۀ دیگری اجاره داده و موقوف علیهم از اجاره بهای آن بهره برند (وقف انتفاع تبدیل به وقف منفعت شود).[4]

[1]. در بعضی موارد، واگذاری حقّ تقدیمی یا پذیره به‌طور دائم بر این مرحله و مراحل «4 و 5» مقدّم می‌شود، که توضیح آن در مسألۀ بعد ذکر می­گردد.
[2]. بنابراین، در این فرض نوبت به فروش موقوفه نمی­رسد و تا سر حدّ امکان لازم است انتفاعات و منافع فدای عین موقوفه شده و از فروش وقف پرهیز گردد.
[3]. البتّه، برای تبدیل وقف انتفاع به منفعت یا برعکس، توضیحات مسائل «774 و 775» لحاظ گردد؛
[4]. بنابراین، در مواردی که امکان بهره‌گیری از مکان وقفی بدون فروش آن به صورت‌های مختلفی وجود داشته باشد، چنانچه برخی از آنها به نظر واقف نزدیک‌تر بوده، همان مورد لحاظ شود؛ توضیحات بیشتر، در مسألۀ «919» ذکر می­شود.
مرحلۀ چهارم: از ملک مذکور هیچ استفادۀ دیگری که بتوان آن را در جهت وقف بکار گرفت ممکن نباشد؛ ← → مرحلۀ دوّم: بازسازی و برگرداندن عنوان اولیّه تنها با فروش حدّاقل قسمتی از آن ملک حاصل می‌شود؛[1]
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français