کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)
جستجو در:
راه‌های ثابت شدن وقف ←
→ خراب یا بلااستفاده شدن اموالی که بر موقوفهای وقف شده[1]
حکم اموالی که مشکوک است وقف بر موقوفهای شده یا ملک آن است
مسأله 934. اگر اموالی که در مسجد یا حسینیّه و مانند آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، معلوم نباشد «وقف بر آن» شده یا «تملیک و اهدا به آن» گردیده، چنانچه نشانه و قرینه‌ای باشد که متولّی شؤون موقوفه (که اموال مذکور در اختیار اوست)، آنها را به عنوان «وقف» تلقّی می‌کند یا به عنوان «ملک»، مطابق همان قرینه عمل میشود؛
در غیر این صورت، مراعات مقتضای احتیاط نسبت به آنها ترک نشود. بنابراین، تا زمانی که اموال مذکور قابلیت بهره‌برداری و استفاده در آن مکان را دارد، بنابر احتیاط واجب متولّی شؤرن موقوفه نباید آنها را بفروشد یا تعویض نماید؛
البتّه، چنانچه موقوفه به آنها نیاز نداشته، طوری که نگهداریشان موجب معیوب شدن یا تضییع و از بین رفتن اموال مذکور میشود و این اموال در موقوفات عامّ دیگر نیز اصلاً قابل استفاده نیستند، فروختن آنها جایز است؛ ولی بنابر احتیاط واجب باید پول فروش آنها صرف خریداری مشابه آن اموال برای موقوفۀ مذکور گردد؛
امّا اگر اموال مذکور در موقوفات عامّ دیگر قابل استفاده باشد، احتیاط واجب آن است که عوض آن را هرچند از تبرّعات و کمکهای مردمی و مانند آن، به موقوفه بپردازند، سپس آن را در اختیار موقوفۀ مشابه آن جهت استفاده قرار دهند و اگر موقوفات مشابه به آن نیاز ندارند، در موارد مصلحت عمومی (مصالح عامّه)[1] استفاده کنند.
در غیر این صورت، مراعات مقتضای احتیاط نسبت به آنها ترک نشود. بنابراین، تا زمانی که اموال مذکور قابلیت بهره‌برداری و استفاده در آن مکان را دارد، بنابر احتیاط واجب متولّی شؤرن موقوفه نباید آنها را بفروشد یا تعویض نماید؛
البتّه، چنانچه موقوفه به آنها نیاز نداشته، طوری که نگهداریشان موجب معیوب شدن یا تضییع و از بین رفتن اموال مذکور میشود و این اموال در موقوفات عامّ دیگر نیز اصلاً قابل استفاده نیستند، فروختن آنها جایز است؛ ولی بنابر احتیاط واجب باید پول فروش آنها صرف خریداری مشابه آن اموال برای موقوفۀ مذکور گردد؛
امّا اگر اموال مذکور در موقوفات عامّ دیگر قابل استفاده باشد، احتیاط واجب آن است که عوض آن را هرچند از تبرّعات و کمکهای مردمی و مانند آن، به موقوفه بپردازند، سپس آن را در اختیار موقوفۀ مشابه آن جهت استفاده قرار دهند و اگر موقوفات مشابه به آن نیاز ندارند، در موارد مصلحت عمومی (مصالح عامّه)[1] استفاده کنند.
[1]. همان.