پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

بسمه تعالی
رؤیت هلال ماه شوال در شامگاه امروز سه شنبه 29 ماه مبارک رمضان با چشم غیر مسلح ثابت شد، بنابراین فردا چهارشنبه اول ماه شوال و روز عید سعید فطر است.
ان شاء الله بر همه مسلمانان مبارک باشد.
دفتر آقای سیستانی (مد ظله)

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)

ارث عمو و عمّه و دایی و خالۀ پدر و مادر میّت ← → ارث زن یا شوهر همراه با عمو و عمّه و دایی و خاله

ارث فرزندان عمو و عمّه و دایی و خاله

مسأله 1245. اگر فرد در هنگام وفات، عمو و عمّه و دایی و خاله نداشته باشد، سهم الارث آنان به اولادشان مى­رسد،[1] یعنى نخست هر یک از عمو و عمّه و دایی و خالۀ میّت که دارای فرزند می­باشند، زنده فرض می­شوند و سهم الارث هر فرد از آنان محاسبه شده و بین یک سوم فرزندان وی تقسیم می­شود.[2]
کیفیّت تقسیم ارث بین اولاد عمو و عمّه و دایى و خاله، مانند اولاد برادر و خواهر است. بنابراین، سهم هر یک از عمو و عمّه و دایی و خاله مادرى به‌طور مساوى بین فرزندانشان قسمت میشود، هرچند بعضی از آنان مذکّر و بعضی مؤنّث باشند.
امّا اگر فرزندان عمو و عمّه و دایی و خالۀ پدری و مادری یا پدری، بعضی مذکّر و بعضی مؤنّث باشند، بنابر نظر مشهور فقهای عظام - رضوان اللّه تعالی علیهم - هرمذکّری دو برابر مؤنّث ارث میبرد، ولى احتمال دارد که ارث بین آنان هم به‌طور مساوی قسمت شود. بنابراین، مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود و بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه نمایند.[3]

[1]. شایان ذکر است، با وجود عمو یا عمّه یا دایی یا خاله - هرچند یک نفر از آنان - ارث به اولاد عمو، عمّه، دایی و خاله نمی­رسد و از این حکم یک مورد استثنا می­شود که حکم آن در صفحۀ «482»، پاورقی «1» ذکر شد.
[2]. مثلاً اگر ورثۀ میّت یک دختر عمّه و چند پسر دایى باشند، دختر عمّه دو سوم مال متوفّیٰ را ارث میبرد و سهم الارث پسر دایی­ها یک سوم مال می­باشد که به‌طور مساوی بینشان تقسیم می­شود.
[3]. مثلاً اگر ورثۀ متوفّیٰ یک پسر عمو و یک دختر عموی پدر و مادری باشند که هر دوی آنان فرزندانِ یک عموی متوفّیٰ هستند، بنابر احتمال اوّل، سهم الارث پسر عمو دو سوم و سهم الارث دختر عمو یک سوم می‌باشد و بنابر احتمال دوّم، سهــم الارث هر یــک از دو نفر یک دوم می­باشــد. بنابراین، مقدار یقینـی سهــــم پســر عمو یک دوم و دختر عمو یک سوم است و تفاوت دو مقدار مذکور یک ششم مورد احتیاط و مصالحه می‌باشد.
ارث عمو و عمّه و دایی و خالۀ پدر و مادر میّت ← → ارث زن یا شوهر همراه با عمو و عمّه و دایی و خاله
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français