پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

بسمه تعالی
رؤیت هلال ماه شوال در شامگاه امروز سه شنبه 29 ماه مبارک رمضان با چشم غیر مسلح ثابت شد، بنابراین فردا چهارشنبه اول ماه شوال و روز عید سعید فطر است.
ان شاء الله بر همه مسلمانان مبارک باشد.
دفتر آقای سیستانی (مد ظله)

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)

حکم اوراق خرید دین ← → حکم بازار ثانوی اوراق منفعت

11. اوراق خرید دین

٭ «اوراق خرید دین»، اوراق بهادار بانامی است که به منظور خرید مطالبات مدّت‌دار اشخاص حقوقی[1] طرّاحی شده است؛
به این صورت که شخص حقوقی دارندۀ مطالبات که قصد فروش آنها را دارد (بانی)، از طریق شرکت واسط اقدام به انتشار اوراق خرید دین می­نماید و شرکت واسط با واگذاری اوراق، وجوه نقدی متقاضیان اوراق را جمع‌آوری کرده و به وکالت از طرف آنان اقدام به خرید دیون مدّت­دار به صورت نقد از بانی می­نماید و وجوه حاصل از انتشار اوراق را در اختیار بانی قرار می­دهد.
٭ منظور از مطالبات، مطالبات مدّت‌دار اشخاص حقوقی از اشخاص حقیقی یا حقوقی، ناشی از عقود مبادله‌ای از قبیل فروش نسیه (رأسی یا اقساطی)، مرابحه، اجاره به شرط تملیک - به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف - و نیز ایقاع جُعاله[2] می‌باشد و شرکت واسط پس از وصول مطالبات و کسر حقّ الوکالۀ خویش و سایر هزینه­ها، آن را در اختیار صاحبان اوراق قرار داده و با آنان تسویه حساب می­نماید.
مثلاً شرکت تولید کننده، اقدام به فروش نسیۀ کالاهای خویش از طریق بورس کالا می‌نماید،[3] سپس با انتشار اوراق خرید دینِ کالایی در بورس، این امکان برای فروشنده فراهم می­شود که بتواند از محلّ تنزیل مطالبات خود، به پول نقد دسترسی پیدا کند.
این اوراق هیچ‌گونه پرداخت میان دوره‌‌ای تحت عنوان سود ندارند و صاحبان اوراق از مابه­ ‌التفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، بهره مند می‌شوند.

[1]. دولت، بانک­ها، شرکت­­های سهامی، شرکت­های تعاونی، بخش­های خصوصی.
[2]. پس از تحقّق موضوع جعاله.
[3]. شایان ذکر است، اگر در ضمن معاملۀ نسیه، فروشنده با خریدار شرط دیرکرد یا خسارت تأخیر تأدیه یا وجه التزام در ازای تأخیر در پرداخت بدهی (دین) نماید، ربا و حرام محسوب می­شود.
حکم اوراق خرید دین ← → حکم بازار ثانوی اوراق منفعت
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français