کتب فتوایی » مناسک حج
جستجو در:
22 ـ بیرون آوردن خون از بدن ←
→ 20 ـ پوشاندن صورت براى زن
21 ـ سایه قرار دادن مرد بالاى سر خود
مسأله 269 : سایه قرار دادن دو نوع است :
اوّل : سایه قرار دادن به وسیله اشیاء متحرک سایه دار مانند چتر و سقف محمل یا ماشین یا هواپیما و مانند آن، و این نوع براى مرد محرم حرام است، خواه سواره باشد خواه پیاده، در صورتى که آن جسم سایه دار بالاى سرش قرار گرفته باشد، مانند مثالهاى ذکر شده، بلى در سایه ابر متحرک قرار گرفتن اشکالى ندارد .
و امّا اگر شیء سایه دار در یکى از اطرافش ـ پهلوى او یا پیش رو یا پشت سر او ـ باشد، ظاهر این است که براى شخص پیاده، قرار دادن چنین سایه اى مطلقاً اشکالى ندارد،
و بنابراین جایز است در سایه محمل و ماشین و مانند اینها راه برود، و امّا سواره احتیاط این است که از آن اجتناب کند، مگر اینکه مانع از صدق عرفى در معرض آفتاب قرار گرفتن نباشد، مانند اینکه چیزى که در یکى از اطراف محرم قرار دارد کوتاه باشد به طورى که سر و سینه اش را نپوشاند، مانند دیواره بعضى از ماشینهاى روباز .
دوّم : سایه قرار دادن به وسیله اشیاء ثابت، مانند دیوارها و تونلها و درختها و کوهها و مانند اینها، و بنا بر اظهر این نوع براى مردم محرم جایز است، خواه سواره باشد یا پیاده، همچنان که جایز است خود را از آفتاب با دو دست خود بپوشاند، اگرچه احوط ترک آن است .
مسأله 270 : مقصود از سایه دادنى که بر محرم حرام است پوشاندن خود است از شعاع آفتاب، و بنا بر احتیاط باران نیز ملحق به آفتاب است، و امّا باد و سرما و گرما اظهر این است که براى محرم جایز است خود را از آنها بپوشاند، هرچند احوط ترک آن است، و بنابراین سوار شدن در ماشین سقف دار و مانند آن در شب، در صورتى که بارانى نباشد، اشکالى ندارد، هرچند محرم را از باد و مانند آن می‌پوشاند .
مسأله 271 : حرام بودن سایه قرار دادن مخصوص حال حرکت است، پس اگر محرم در جایی توقف کند، خواه آنجا را منزل خود قرار دهد یا ندهد، مانند آنکه در وسط راه جهت استراحت یا دیدار دوستان یا غیر اینها، توقف کند، اشکالى ندارد که سایه بالاى سر خود قرار دهد .
امّا پس از پیاده شدن و منزل خود قرار دادن جایی، اگر محرم بخواهد جهت انجام کارهایش به این جا و آنجا برود، مانند اینکه در مکه منزل کند و بخواهد جهت انجام طواف سعى به مسجد الحرام برود، و یا به منزل خود در منى وارد شود و بخواهد به قربانگاه یا جمرات برود، حکم به جواز سایه قرار دادن بالاى سر خود، چه بوسیله چتر و یا سوار شدن ماشین سقف دار، خیلى مشکل است، و احتیاط نباید ترک شود .
مسأله 272 : سایه قرار دادن زنها و اطفال و همچنین مردها در حال ضرورت اشکالى ندارد .
مسأله 273 : اگر محرم بوسیله سایه قرار دادن خود را از شعاع آفتاب و باران پوشاند، باید کفاره بدهد، و ظاهر این است که فرقى نمی‌کند در این حکم بین اینکه این کار از روى اختیار و یا ناچارى صورت گرفته باشد، و اگر این کار مکرر شد اظهر این است که براى هر احرامى یک کفاره کفایت می‌کند، ولى احوط این است که براى هر روزى یک کفاره بدهد، و در کفاره آن یک گوسفند کفایت می‌کند .
22 ـ بیرون آوردن خون از بدن ←
→ 20 ـ پوشاندن صورت براى زن
اوّل : سایه قرار دادن به وسیله اشیاء متحرک سایه دار مانند چتر و سقف محمل یا ماشین یا هواپیما و مانند آن، و این نوع براى مرد محرم حرام است، خواه سواره باشد خواه پیاده، در صورتى که آن جسم سایه دار بالاى سرش قرار گرفته باشد، مانند مثالهاى ذکر شده، بلى در سایه ابر متحرک قرار گرفتن اشکالى ندارد .
و امّا اگر شیء سایه دار در یکى از اطرافش ـ پهلوى او یا پیش رو یا پشت سر او ـ باشد، ظاهر این است که براى شخص پیاده، قرار دادن چنین سایه اى مطلقاً اشکالى ندارد،
و بنابراین جایز است در سایه محمل و ماشین و مانند اینها راه برود، و امّا سواره احتیاط این است که از آن اجتناب کند، مگر اینکه مانع از صدق عرفى در معرض آفتاب قرار گرفتن نباشد، مانند اینکه چیزى که در یکى از اطراف محرم قرار دارد کوتاه باشد به طورى که سر و سینه اش را نپوشاند، مانند دیواره بعضى از ماشینهاى روباز .
دوّم : سایه قرار دادن به وسیله اشیاء ثابت، مانند دیوارها و تونلها و درختها و کوهها و مانند اینها، و بنا بر اظهر این نوع براى مردم محرم جایز است، خواه سواره باشد یا پیاده، همچنان که جایز است خود را از آفتاب با دو دست خود بپوشاند، اگرچه احوط ترک آن است .
مسأله 270 : مقصود از سایه دادنى که بر محرم حرام است پوشاندن خود است از شعاع آفتاب، و بنا بر احتیاط باران نیز ملحق به آفتاب است، و امّا باد و سرما و گرما اظهر این است که براى محرم جایز است خود را از آنها بپوشاند، هرچند احوط ترک آن است، و بنابراین سوار شدن در ماشین سقف دار و مانند آن در شب، در صورتى که بارانى نباشد، اشکالى ندارد، هرچند محرم را از باد و مانند آن می‌پوشاند .
مسأله 271 : حرام بودن سایه قرار دادن مخصوص حال حرکت است، پس اگر محرم در جایی توقف کند، خواه آنجا را منزل خود قرار دهد یا ندهد، مانند آنکه در وسط راه جهت استراحت یا دیدار دوستان یا غیر اینها، توقف کند، اشکالى ندارد که سایه بالاى سر خود قرار دهد .
امّا پس از پیاده شدن و منزل خود قرار دادن جایی، اگر محرم بخواهد جهت انجام کارهایش به این جا و آنجا برود، مانند اینکه در مکه منزل کند و بخواهد جهت انجام طواف سعى به مسجد الحرام برود، و یا به منزل خود در منى وارد شود و بخواهد به قربانگاه یا جمرات برود، حکم به جواز سایه قرار دادن بالاى سر خود، چه بوسیله چتر و یا سوار شدن ماشین سقف دار، خیلى مشکل است، و احتیاط نباید ترک شود .
مسأله 272 : سایه قرار دادن زنها و اطفال و همچنین مردها در حال ضرورت اشکالى ندارد .
مسأله 273 : اگر محرم بوسیله سایه قرار دادن خود را از شعاع آفتاب و باران پوشاند، باید کفاره بدهد، و ظاهر این است که فرقى نمی‌کند در این حکم بین اینکه این کار از روى اختیار و یا ناچارى صورت گرفته باشد، و اگر این کار مکرر شد اظهر این است که براى هر احرامى یک کفاره کفایت می‌کند، ولى احوط این است که براى هر روزى یک کفاره بدهد، و در کفاره آن یک گوسفند کفایت می‌کند .