---

[1]. «مساقات» یکی از عقود اسلامی است که بر اساس آن فردی که صاحب درختان میوه و مانند آن است، آنها را برای مدّت معیّنی در اختیار دیگری قرار می‌دهد تا به آنها رسیدگی کند (مثلاً آبیاری نموده و آن را پرورش دهد) و محصول به دست آمده را به صورت کسر یا درصد مشاع از آن با توافق هم بین خود تقسیم کنند، طرف اول را «مالک» و طرف دوم را «عامل» می‏گویند؛ توضیح احکام آن در جلد سوّم، فصل «مساقات و مغارسه» ذکر شد.

[2]. طوری که مالک عین یا منفعت آنها بوده و یا به هر عنوان مجاز به تصرّف در آن باشند.